آسیب‌های ناشناخته مصرف الکل برای سلامتی بدن

چطور بفهمم که زیاد الکل می‌نوشم؟

هر میزان مصرف الکلی که از دستورالعمل‌های توصیه شده روزانه در جدول غذایی ایالات متحده فراتر رود، نشان‌دهنده مصرف بی‌اعتدال است. به این معنا که بیش از دو نوشیدنی در روز برای مردان و بیش از یک نوشیدنی در روز برای زنان، مصرف بی‌اعتدال محسوب می‌باشد.

دکتر ماریسا اسر (Marissa Esser)، رهبر برنامه الکل در مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها، تأکید می‌کند که شواهد فزاینده‌ای وجود دارد که نشان می‌دهد حتی مصرف در این سطوح نیز می‌تواند خطراتی را به دنبال داشته باشد، به خصوص در رابطه با برخی از انواع سرطان و بیماری‌های قلبی-عروقی.

دستورالعمل‌های روزانه توصیه شده نباید به صورت میانگین هفتگی محاسبه شوند. به این معنا که اگر کسی از دوشنبه تا پنج‌شنبه الکل مصرف نکند و سپس در طول آخر هفته، در هر شب دو یا سه نوشیدنی بنوشد، این رفتار به عنوان مصرف بی‌اعتدال تلقی می‌شود. در نظر گرفتن کل تعداد نوشیدنی‌های مصرفی در طی یک دوره زمانی و میزان الکل موجود در بدن در هر لحظه، هر دو می‌توانند به سلامتی، آسیب برسانند.

چرا الکل تا این حد مضر است؟

دانشمندان اکنون بر این باورند که یکی از اصلی‌ترین راه‌هایی که الکل به سلامت آسیب می‌رساند، آسیب به DNA است. زمانی که الکل مصرف می‌کنید، بدن آن را به اسید استیک تبدیل می‌کند، ماده‌ای شیمیایی که برای سلول‌ها مضر است. دکتر اسر (Dr. Esser) توضیح می‌دهد که اسید استیک نه تنها به DNA آسیب می‌زند بلکه مانع از ترمیم آسیب‌های وارده توسط بدن نیز می‌شود. هنگامی که DNA شما آسیب می‌بیند، یک سلول می‌تواند به صورت غیر قابل ‌کنترل رشد کند و یک تومور سرطانی ایجاد کند.

علاوه بر این، مصرف الکل استرس اکسیداتیو را به وجود می‌آورد که نوع دیگری از آسیب به DNA است و به طور خاص، برای سلول‌های پوشاننده دیواره‌های عروق خونی، زیان‌آور است. استرس اکسیداتیو می‌تواند باعث سخت شدن شریان‌ها شود که این امر به نوبه خود منجر به افزایش فشار خون و بیماری عروق کرونری می‌گردد.

دکتر تیم نعیمی (Dr. Tim Naimi) اظهار کرد: “استرس اکسیداتیو در اصل بر DNA تأثیر می‌گذارد و به همین دلیل، بر تعداد زیادی از سیستم‌های ارگانی، اثرات مخربی دارد. مصرف مزمن الکل باعث آسیب‌های طولانی‌مدت به بافت‌ها می‌شود.”

آیا الکل برای قلب مفید است؟

اثر الکل بر قلب، با توجه به تحقیقات، ممکن است گیج‌کننده باشد؛ زیرا برخی مطالعات ادعا کرده‌اند که مقادیر کمی از الکل، به ویژه شراب قرمز، ممکن است مفید باشند. تحقیقات گذشته نشان داده است که الکل می‌تواند کلسترول “خوب” یا HDL را افزایش داده و همچنین، حاوی رزوراترول (Resveratrol) که نوعی آنتی‌اکسیدان در انگور (و شراب قرمز) است باشد که ویژگی‌های محافظتی برای قلب دارد.

اما دکتر ماریانا پیانو (Mariann Piano)، استاد پرستاری در دانشگاه وندربیلت، تأکید می‌کند: “شواهد جدید زیادی وجود دارد که واقعاً مفهوم هر گونه اثر محافظتی یا سالم برای قلب از طرف الکل را به چالش کشیده است.”

دکتر پیانو می‌گوید: ”ایده‌ای که مقدار کمی از الکل می‌تواند برای سلامت قلب مفید باشد، احتمالاً از این واقعیت به وجود آمده است که افرادی که مقادیر کمی می‌نوشند، معمولاً عادات سالمی نیز دارند، مانند ورزش کردن، مصرف میوه و سبزیجات فراوان و سیگار نکشیدن. در مطالعات مشاهداتی، منافع قلبی این رفتارها احتمالاً به اشتباه به الکل نسبت داده شده است.”

طی تحقیقات جدیدتر، مشخص شده است که حتی مقادیر کمی از مصرف الکل می‌تواند به طور قابل توجهی خطر فشار خون بالا و بیماری‌های قلبی را افزایش دهد و این خطر برای افرادی که الکل زیادی مصرف می‌کنند، به طور چشمگیری افزایش می‌یابد؛ اما خبر خوب این که هنگامی که افراد مصرف الکل را متوقف یا کاهش می‌دهند، فشار خون آنها کاهش می‌یابد. همچنین، مصرف الکل با یک نوع ضربان نامنظم قلب که به عنوان فیبریلاسیون دهلیزی شناخته می‌شود، در ارتباط است که خطر لخته شدن خون و سکته را افزایش می‌دهد.

مصرف الکل با افزایش خطر ابتلا به چند نوع سرطان ارتباط دارد؟

تقریباً همه‌ی افراد درباره ارتباط بین سیگار کشیدن و سرطان آشنایی دارند، اما تنها تعداد کمی از آن‌ها می‌دانند که الکل نیز یک ماده کارسینوژن (Carcinogen) قوی است. براساس تحقیقات جامعه‌ی سرطان آمریکا، مصرف الکل، به بیش از 75,000 مورد سرطان در سال و تقریباً 19,000 مورد مرگ ناشی از سرطان کمک می‌کند.

واضح است که الکل به‌طور مستقیم عامل هفت نوع مختلف از سرطان‌ها است؛ از جمله سرطان‌های حفره دهانی، حلق، حنجره، مری، کبد، پستان و روده بزرگ. تحقیقات همچنین، نشان می‌دهد که ارتباطی بین مصرف الکل و برخی از سایر انواع سرطان‌ها وجود دارد، از جمله سرطان‌های پروستات و پانکراس، با این حال شواهد مربوط به این ارتباطات کمتر است.

برای برخی از سرطان‌ها، مانند سرطان کبد و روده بزرگ، خطر فقط زمانی شروع می‌شود که افراد مصرف بالایی دارند. اما برای سرطان پستان و مری، خطر با هر میزان مصرف الکل، اگر چه به میزان کم، افزایش می‌یابد. خطرات با افزایش میزان مصرف الکل بالا می‌روند.

اگر کسی مصرف کمتری داشته باشد، خطر او نسبت به کسی که مصرف زیادی دارد، کمتر است. دکتر فرهاد اسلامی، مدیر علمی ارشد در جامعه‌ی سرطان آمریکا می‌گوید “حتی کسانی که یک یا دو نوشیدنی الکلی در روز مصرف می‌کنند، نسبت به افرادی که الکل مصرف نمی‌کنند، بیشتر ریسک ابتلا به سرطان دارند.”

شایع‌ترین علل مرگ ناشی از مصرف الکل کدام نوع است؟

بیشترین علت مرتبط با مرگ ناشی از مصرف الکل در ایالات متحده، بیماری کبد چرب الکلی است که حدوداً 22,000 نفر را در هر سال به خود می‌کشاند. در حالی که با افزایش سن و تجمع مواجهه با الکل، خطر ابتلا به این بیماری افزایش می‌یابد، بیش از 5,000 آمریکایی در دهه‌های 20، 30 و 40 سالگی، سالانه به علت بیماری کبد چرب الکلی، جان خود را از دست می‌دهند.

بیماری کبد چرب الکلی شامل سه مرحله است: ابتدا با تجمع چربی در کبد آغاز می‌شود؛ سپس، هپاتیت الکلی که با التهاب کبد همراه است و در نهایت، سیروز کبد. اگر مصرف الکل به طور کامل متوقف شود، دو مرحله اول، قابل برگشت هستند اما مرحله سوم، قابل برگشت نیست.

علایم بیماری کبد چرب الکلی شامل حالت تهوع، استفراغ، درد شکم و زردی (رنگ زرد در چشم‌ها یا پوست) می‌شوند. با این حال، علایم به ندرت ظاهر می‌شوند تا زمانی که کبد به شدت آسیب ببیند.

خطر ابتلا به بیماری کبد چرب الکلی در افرادی که مصرف بالایی از الکل دارند، در سطح بالایی قرار دارد؛ اما یک گزارش اعلام کرده است که حتی مصرف فقط دو نوع نوشیدنی الکلی در روز به مدت پنج سال می‌تواند برای کبد، آسیب‌زا باشد. بر اساس این گزارش، 90 درصد افرادی که چهار نوع نوشیدنی الکلی در روز مصرف می‌کنند، علائم کبد چربی الکلی را تجربه می‌کنند.