اگرچه که سابقه تمرینات مدیتیشن به قرنهای قبل بازمیگردد، اما هنوز علم ما در مورد فرآیندها و تاثیرات مراقبه بر سلامتی، کامل نیست. البته اینکه بیشتر تحقیقات انجام شده پیرامون مراقبه در قرن 21 صورت گرفته، نیز در این قضیه بیتأثیر نیست. امید میرود با انجام تحقیقات بیشتر در آینده دریچههای تازهای به درک بیشتر مسائلی که در مراقبه هنوز بحث برانگیز است، باز شود. مطالعات انجام شده تا کنون حقایق شگفتآور بسیاری را در مورد علم مراقبه به ما نشان دادهاند که در ادامه 15مورد از آنها را با هم مرور میکنیم.
مراقبه میتواند حافظه را بهبود بخشد!
طبق مطالعهای که توسط مرکز پزشکی Beth Israel Deaconess در بوستون انجام شده است، بین کاهش استرس ناشی از تمرینات مدیتیشن و کاهش ابتلا به برخی بیماریهای تخریب عصبی مانند زوال عقل و آلزایمر ارتباط معناداری وجود دارد. پیشرفت بیماری در بیماران مبتلا به آلزایمر شرکت کننده در این مطالعه پس از هشت هفته شرکت در جلسات مدیتیشن به مراتب روند کندتری نسبت به بیمارانی که در تمرینات شرکت نکردهاند را نشان میداد.
مدیتیشن میتواند به کاهش فشارخون کمک کند!
مراقبه باعث آرامش روحی و جسمی میشود. این امر موجب تولید اکسید نیتریک در مغز میشود که در نهایت، به کاهش فشار خون کمک زیادی میکند. براساس نتایج یک مطالعه که در بیمارستان عمومی شهر ماساچوست انجام گرفت 64٪ از بیمارانی که در طی بازه سه ماه به طور منظم در تمرینات مراقبه شرکت کرده بودند، شاهد کاهش و افت فشار خون محسوسی بودند تا جایی که حتی دوز داروهای مصرفی آنان نیز کاهش پیدا کرد.
مراقبه منظم منجر به انعطافپذیری عصبی در مغز میشود!
دانشمندان مغز و اعصابی مانند ریچارد دیویدسون از دانشگاه ویسکانسین در طی تحقیقاتی دریافتند که افرادی که مرتباً در تمرینات مراقبه شرکت میکنند، سطح بالایی از فعالیت امواج گاما را از خود نشان میدهند. چنین فعالیتی موجب کنترل بهتر افکار و واکنشپذیری مناسب در اغلب مدیتیتورها میشود. مطالعات تکمیلی همچنین نشان میدهد که مقادیر بالای امواج گاما منجر به انعطافپذیری عصبی میشود که میتواند پیامدهای قابلتوجه و مثبتی در فرایند یادگیری، حافظه و بهبودی از آسیب مغزی داشته باشد.
مراقبه گاهی اوقات میتواند مؤثرتر از خواب باشد!
در سال 2006 مطالعهای بر گروهش از دانشجویان یک دانشگاه انجام گرفته و از آنها خواسته شد که هر کدام از فعالیتهایی زیر را که میخواهند، انجام دهند: بخوابند، تلویزیون تماشا کنند و یا مراقبه کنند.
پس از گذشت زمان مشخصی، میزان تمرکز آنها مورد آزمایش قرار گرفت و مشخص شد که در کمال تعجب، دانشآموزانی که مدیتیشن کرده بودند، حتی تا 10٪ بیشتر از کسانی که خوابیده بودند، بهتر عمل کردند.
مدیتیشن میتواند مسکن مؤثرتری نسبت به مورفین باشد!
شاید جالب باشد بدانید که مدیتیشن با ایجاد آرامش در قشر حسی مغز و در عین حال، تحریک فعالیت در سایر قسمتهای مغز میتواند به عنوان مسکن در تسکین دردها عمل کند. تحقیقات انجام شده توسط دانشگاه ویک فارست باپتیست نشان میدهد که در مقایسه با مورفین و مسکنهای مشابه که فقط حدود 25٪ درد را کاهش میدهند، مدیتیشن قدرت کاهش 40٪ شدت درد و 57٪ ناخوشایندی عمومی درد را دارد.
مطالعه دیگری که توسط دانشگاه مونترال انجام شده است، نتایج تحقیقات ویک فارست را تائید میکند و نشان میدهد که کسانی که به طور مرتب مراقبه میکنند، به مراتب تحمل درد بیشتری نسبت به افرادی که مدیتیشن نمیکنند، گزارش میکنند.
انجام روتین مراقبه میتواند تصمیمگیری را آسانتر کند!
یکی از بهترین راه ها برای افرادی که در تصمیمگیری مشکل دارند، انجام تمرینات مراقبه است. طبق مطالعهای که توسط UCLA در سال 2012 انجام شد، در افرادی كه بهطور مداوم برای مدتی طولانی مدیتیشن میکردند، مقادیر بیشتری از گریفیکیشن، یعنی تاخوردگیها و چروک قشر مغز دیده شد. بر طبق مطالعات علمی افزایش گریفیکیشن، میزان پردازش عصبی یا تصمیم گیری را در افراد افزایش میدهد. در نهایت، تحقیقات UCLA نشان میدهد که مدیتیشن میتواند منجر به بهبود عملکردهای عالی مغز برای انجام یک سری وظایف از جمله تصمیم گیری شود.
مراقبه مداوم از مراقبه طولانی مدت مهمتر است!
بسیاری از مدیتیتورها بعد از مدتی، مراقبه را رها میکند؛ زیرا به نظرشان زمان کافی برای انجام مراقبههای طولانی را ندارد. پدرام شجاعی نویسنده کتاب “خرد شرقی و هکهای مدرن برای متوقف کردن زمان و یافتن موفقیت، خوشبختی و صلح” معتقد است که سازگاری و انجام مرتب مدیتیشنهای کوتاه به مراتب مؤثرتر از مراقبه طولانی مدتی است که به صورت گاهوبیگاه انجام میگیرد. به گفته شجاعی تنها 10-20 دقیقه مدیتیشن در روز برای مشاهده تغییرات روحی و جسمی مراقبه کافی است. همین میزان برای مراقبت از شما در برابر استرسهای روزانه کافی است.
عملکردهای مغز به واسطه مدیتیشن بهبود مییابند!
هرچه تمرینات مدیتیشن را به روتین ثابت روزانه خود تبدیل کنید، شاهد تأثیرات مثبت بیشتری بر روی مغز خود هستید. در یک مقاله روانشناسی که در سال 2013 منتشر شد، دکتر ربکا گلادینگ ادعا میکند که مدیتیشن منظم مسیرهای عصبی بین مرکز ترس مغز و قشر جلوی پیشانی مغز که بهعنوان مرکز “من” نیز شناخته میشود را تضعیف میکند.
این مرکز همیشه در حال کار است و زمانی که مدیتیشن این مسیرهای عصبی را تضعیف میکند، احساس ترس و اضطراب نیز کاهش پیدا میکند. علاوه بر این، مدیتیشن با ایجاد مسیرهای عصبی جدید بخشهایی از جمله پاسخهای همدلانه مثبتتر را تقویت میکند.
حتی سلامت قلب را میتوان با مدیتیشن بهبود بخشید!
مغز تنها بخشی از بدن نیست که با مراقبه مداوم بهبود مییابد. یک مطالعه منتشرشده در نوامبر 2012 نشان میدهد که مدیتیشن میتواند سهم زیادی در بهبود سلامت قلب داشته باشد. برای شروع مطالعه، به 201 نفر از افراد مبتلا به بیماری عروق کرونر قلب این امکان داده شد که از میان روشهای رژیم و ورزش و شرکت در دورهای مدیتیشن متعالی یک مورد را انتخاب کنند. پس از پنج سال، مشخص شد که به طور شگفتانگیزی، در افرادی که مدیتیش را انتخاب کرده بودند تا 48٪ خطر سکته، حمله قلبی و مرگ را کاهش پیدا کرده بود. اگرچه این مطالعه ابتدای را ه است و برای کسب اطلاعات دقیقتر به تحقیقات بیشتری نیاز است اما ارتباط بین سلامت قلب و تاثیرات مدیتیشن همچنان دلگرمکننده به نظر میرسد.
هزاران نفر با استفاده از مراقبه آگاهانه بر اعتیاد غلبه کردهاند!
مطالعات بسیاری طی سالهای اخیر در خصوص رابطه بین ترک اعتیاد و فرآیندها و تاثیرات مراقبه انجام شده است که نتایج آن در نشریات مختلف مجله پزشکی نیز منتشر شده است. مطالعات نشان داده است که مدیتیشن نقش مهمی در ترغیب افراد به ترک اعتیاد دارد. در یک آزمایش 19 فارغالتحصیل بزرگسال وابسته به الکل مورد بررسی قرار گرفتند که 15 نفر از آنها در یک دوره مدیتیشن هشتهفتهای شرکت کردند.
در پایان مطالعه، 47٪ از شرکتکنندگان در تمرینات مراقبه از پرهیز مطلق الکل گزارش دادند و 47٪ نیز تنها یک روز “نوشیدن سنگین” را گزارش کردند. در انتها، شرکتکنندگان اذعان داشتند که مدیتیشن برای فرآیند ترک در افرادی که با اعتیاد دستوپنجه نرم میکنند، بسیار کاربردی و مفید است و 90٪ نیز گفتند که “به احتمال زیاد” به مدیتیشن ادامه میدهند.
مدیتیشن استرس را کاهش میدهد!
کاهش استرس شاید یک از بهترین و شناختهشدهترین تاثیرات مراقبه باشد. علم بارها ثابت کرده است که این مزیت در واقع بر پایه واقعیتهای علمی است و تنها اساسی ذهنی و تلقینی ندارد. به طور خاص، استرس (همراه با افسردگی، اضطراب و بیخوابی) زمانی رخ میدهد که سطح کورتیزول و هورمون استرس در مغز افزایش پیدا کند. در چندین مطالعه اخیر محققان دریافتند که مدیتیشن آگاهانه تولید سایتوکاین ها را نیز کاهش میدهد. در این مطالعات، افراد مورد آزمایش، در مدت هشت هفته کاهش استرس را به طرز محسوسی گزارش کردند.
مدیتیشن میتواند دامنه توجه فرد را بهبود بخشد!
از آنجایی که مدیتیشن میتواند دامنه توجه فرد را بهبود بخشد، بسیار خوب است که معلمان از روشهای مدیتیشن در کلاس درس خود استفاده کنند؛
مدیتیشن همچنین میتواند محدوده توجه را در افراد طولانی کند!
در یک مطالعه، گروهی از کارکنان منابع انسانی که به طور مداوم مدیتیشن را تمرین میکردند، توانستند نسبت به افرادی که مدیتیشن را انجام نمیدهند، تمرکز و وظایف خود را برای مدتزمان طولانیتری حفظ کنند. کارکنان مدیتیتور حتی توانستند جزئیات را بهتر از بقیه به خاطر بیاورند.
مدیتیشن میتواند مهربانی را افزایش دهد!
مدیتیشن احساس ارتباط اجتماعی با غریبهها را افزایش میدهد و سطح عشق و مهربانی را بهبود میبخشد. این همان چیزی است که در سال 2008 توسط انجمن روانشناسی آمریکا در قالب یک مقاله درباره تاثیرات مراقبه به صورت رسمی منتشر شد. همانطور که در مورد کاهش استرس، مدیتیشن میتواند با محدود کردن تولید سایتوکاین ها، التهاب را در مغز کاهش دهد و در نهایت، منجر به کاهش استرس و اضطراب شود، میتواند به افزایش احساس عشق و محبت در مغز افراد نیز کمک بسیاری کند.
مدیتیشن میتواند پیری را از ما دور کند!
برخی از مطالعات مختلف تحقیقاتی که برخی از آنها در حال حاضر نیز هنوز در حال انجام است، نشان داده است که مدیتیشن فعالیت تلومراز را افزایش میدهد. تلومرها کلاهکهای محافظتی هستند که در انتهای کروموزوم ها قرار دارند و به عنوان کلید علم ضد پیری توسط محققان مورد هدف قرار گرفتهاند. هرچه تلومرها طولانیتر باشند، احتمال زنده ماندن فرد بیشتر میشود. مطالعهای که در دانشگاه کالیفرنیا انجام شده است نشان میدهد که مدیتیشن باعث تولید تلومراز ( آنزیمی که به ساخت تلومرها کمک میکند) میشود.