نیمه‌شب بود. توی آزمایشگاه صدای دستگاه‌ها و بوی مواد شیمیایی پیچیده بود. دکتر ادوارد فریاد زد، پاتریک، پاتریک، نگاه کن، تقسیم شد، این سلول دوتا شد.خودشون هم باورشون نمی‌شد که این سلول داره تقسیم می‌شه. هم خوشحال بودند، هم خیلی استرس داشتند. نمی‌دونستند که واقعاً این کار عملی هست یا نه.

پزشک‌ها دیگه دکتر پاتریک و دکتر ادوارد رو مسخره می‌کردند و بهشون می‌گفتند شما می‌خواید توی کار خدا دخالت کنین. دارین توی کار طبیعت دخالت می‌کنین. دکتر ادوارد به دکتر پاتریک گفت اگر بتونیم این کار رو انجام بدیم، اگر این دفعه عملی بشه، دنیا رو تغییر می‌دیم، جهان علم رو تغییر می‌دیم و چشم امید کلی از مامان‌هایی که نمی‌تونن باردار بشن به دستای ماست.

۲۵ ژانویه‌ی سال ۱۹۷۸ توی یک بیمارستان کوچیک توی انگلستان، همه پرستار و پزشک‌ها با استرس خیلی زیاد منتظر بودند که ببینند این اتفاق مهم می‌افته یا نه. خیلی‌ها سکوت کرده بودند، خیلی‌ها پچ‌پچ می‌کردند، خیلی‌ها دعا می‌خوندند و بعضی‌ها واقعاً هنوز باورشون نمی‌شد که این اتفاق می‌تونه بی‌افته. ناگهان صدای جیغ دختر تازه‌متولدشده‌ای کل فضای سالن رو پر کرد.

دکتر ادوارد با چشمانی پر از اشک نوزاد تازه‌متولدشده رو در آغوش گرفت و گفت به این دنیا خوش اومدی لوییز کوچولو و این اولین نوزاد متولدشده از آی‌وی‌اف در دنیا بود و از اون لحظه جهان علم تغییر بزرگی کرد.

مریم : سلام، امروز در خدمت خانم دکتر پگاه کام‌کارفرد، جراح و متخصص زنان و زایمان و دوست بسیار عزیز و قدیمی من هستیم و می‌خواهیم با هم در مورد فریز جنین و تخمک و یه عالم داستان هیجان‌انگیز با هم صحبت کنیم.

پگاه : مرسی، سلام عزیزم. آره، همون‌جور که شما گفتین، سال ۱۹۷۸ اولین نوزاد حاصل از آی‌وی‌اف به دنیا آمد. حالا توی انگلستان بود و البته از حدود ده سال قبلشم داشتن این تحقیقات رو انجام می‌دادن و تا چند مورد ناموفق داشتن و توی سال ۱۹۷۸ دیگه این نوزاد به دنیا آمد. توی ایرانم خب داشتیم دیگه، حدوداً سال ۱۳۶۹ فکر می‌کنم اولین نوزادی که حاصل از آی‌وی‌اف موفق بود به دنیا آمد.

جلوتر از خیلی از کشورهای دنیا توی این مقوله.

مریم:  یادمه یه بار داشتیم می‌گفتیم، اولین کشور توی آسیا بودیم که آی‌وی‌اف موفق داشتیم. پگاه : آره، توی خاورمیانه جزو کشورهای اول هستیم و کلاً پزشکی‌مون همیشه خوبه دیگه.واقعاً هم جلوتر از خیلی از چیزا هستیم. ببین، می‌شه حدوداً اگر بگیریم ۱۹۷۸ می‌شه ۴۷ سال پیش و ۱۳۶۸ تقریباً فکر کنم ۱۰ سال یا ۱۱ سال بعد این‌که توی دنیا اولین آی‌وی‌اف موفق منجر به نوزاد شده که متولد شده و الان هم زنده‌ست و خودش هم بچه داره. ما هم تقریباً ۱۰ یا ۱۱ سال بعد از اون توی ایران این موفقیت رو داشتیم.

مریم : عالیه، واقعاً. خب، بریم سر بحث اصلیمون و سؤال‌هایی که می‌خوام ازت بپرسم و این‌که اصلاً چی هست فریز جنین، چیه فریز تخمک، چیه؟ چرا این کارو انجام می‌شه؟

پگاه :  ببین، فریز جنین و فریز تخمک‌ها خیلی مهمه الان، مخصوصاً با توجه به این‌که سن بارداری تو دنیا بالا رفته. الان مخصوصاً تو کشور خودمونم همین‌طور. برای خانم‌هایی که ذخیره تخمدانشون پایین میاد یا حالا دچار مشکل ناباروری می‌شن خیلی مهمه.

چجوری ؟میان تخمک از خانم‌ها می‌گیرن، اگر بخوان جنین فریز بکنن، اسپرم از آقا می‌گیرن و توی آزمایشگاه براشون لقاح مصنوعی تشکیل می‌شه که بعد به صورت آی‌وی‌اف انتقال داده می‌شه و توی رحم کاشت می‌شه. و فریز تخمک هم این‌جوریه که خب شما مثلاً اگر کسی ازدواج نکرده باشه یا حالا سنش داره می‌ره بالا و حالا پارتنر مشخصی یا حالا توی ایران همسر نداشته باشه می‌تونه بره تخمک فریز بکنه که اون هم باز یه‌سری مراحلی داره و یه‌سری دارو می‌دن و تخمک از خانم‌ها می‌گیرن و برای شما انگار یه صندوق اماناته. شما هر وقت دلتون بخواد می‌تونین از این استفاده بکنین. شاید هیچ‌وقت هم یه نفر نخواد بچه‌دار بشه ولی خب به‌هرحال به‌عنوان یه سپرده می‌تونه بهش نگاه بکنه.

اونو نگه‌می‌دارن، و بعد هر وقت که خواست اقدام به بارداری کنه میتونه خودش اقدام کنه . اگر نشد از اون تخمک های فریز شده و یا جنین های فریز شده برای خودش استفاده کنه اگر هم نخواستن میتونن اهدا کنن .

مریم: پس میشه اهدا کرد تخمک رو  ؟

پگاه : بله میشه تخمک رو اهدا کرد . حالا هر کس خودش تمایل داشته باشه میتونه تخمک اهدا کنه هستن خانم هاییی که ذخیره تخمدانشون پایینه و یا دچاره یائسگی زود رس شدن ،که میشه تخمک رو اهدا کرد و حتی جنین رو هم میشه اهدا کرد

مریم : درواقع پولی پرداخت میشه این وسط ؟

پگاه : بله . یه پولی پرداخت میشه برای تخمک اهدایی و اون تخمک رو بر اساس شرایط تعیین میکنن و قبلش هم یکسری بررسی های انجام میدن روی خانمی که میخواد اهدا بکنه انجام شده برای مثال سلامت جسمی و روحی و روانی و معمولا هم یه دونه بچه سالم دارن این خانم هایی که تخمک اهدا میکنن و سنشون هم معمولا زیر 30 سال هستش .

مریم: کسی که میخواد بگیره این تخمک رو میتونه انتخاب کنه که از کی بگیره ؟

پگاه : بله . توی مرگز های مختلف متفاوته . ولی معمولا همو نمیبینن ولی شرایط اون خانم رو بهشون اعلام میکنن ، حالا یا عکس نشون می‌دن و شرایط جسمانی و ایناشون رو بهشون اعلام می‌کنن یه‌جوری که بیشتر شبیه خود اون مادری که می‌خواد تخمک رو دریافت بکنه باشه. یعنی مثلاً سعی می‌کنن که از نظر جسمانی، ظاهری شبیه‌تر باشه.

مریم :  اگه بخواد مثلاً از خواهرش، فامیلش تخمک بگیره چی؟

پگاه:  از نظر قانونی یه ذره مشکل داره. بیشتر اوقات این کار انجام نمی‌شه. تو کشور ما که انجام نمی‌شه، معمولاً باید یه فرد ناشناس باشه.

مریم : یه سؤالی، مثلاً اگر یک خانمی یه بچه داره، در واقع تک‌فرزند داره، هم مثلاً ممکنه بهش توصیه کنن که باز بره تخمکاش رو یا جنین فریز کنه؟

پگاه : آره ببین، مثلاً شاید یه دونه بچه دارن ولی ذخیره تخمدانشون رو به کاهشه، دلشون می‌خواد در آینده بازم بچه‌دار بشن، خب می‌رن جنین فریز می‌کنن. یا ممکنه یه نفر جدا شده باشه، بخواد ازدواج مجدد بکنه، می‌تونه بره تخمک فریز بکنه که بعداً خواست ازدواج بکنه بتونه از اون تخمک‌ها استفاده بکنه.

مریم : یه سؤال خیلی مهم که برای خانم‌ها پیش میاد اینه که آیا کسی که توی ایران ازدواج نکرده می‌تونه جنین فریز کنه؟

پگاه :  ببین، جنین نمی‌شه توی ایران فریز کرد برای خانمی که ازدواج نکرده؛ یعنی حتماً باید رسمی باشه. ولی تخمک می‌شه فریز کرد. حالا خانم‌هایی که ویرجین هم هستن، باکره هم هستن، می‌تونن تخمک فریز کنن. بهترین روش، روش واژیناله. حالا می‌رن توی اتاق عمل، یه بیهوشی سبکی بهشون داده می‌شه، از روش واژینال وارد می‌شن و تخمک‌کشی انجام می‌شه. راه لاپاراسکوپی هم وجود داره، ولی سطح موفقیتش کمتره. برای خانم‌هایی که باکره هستن، اگر در این حالت مثلاً پرده‌شون، هایمن‌شون آسیبی ببینه، بهشون نامه می‌دن که مثلاً در اثر این تخمک‌کشی این آسیب ایجاد شده. یا حالا می‌شه براشون ترمیم انجام بشه. ولی خب روش لاپاراسکوپی هم از نظر موفقیت پایین‌تره و تخمک های پایین تری ممکنه به دست بیاد .

مریم : آیا این مثلاً فریز تخمک ممکنه باعث بشه که بعداً به باروری اون خانم آسیبی وارد شه یا مثلاً باعث بشه زودتر یائسه بشه یا تعداد تخمکاشو از دست بده چون مثلاً کلشو فریز کرده؟

پگاه :  نه، ببین، یائسگی اصلاً ربطی به تخمک‌کشی نداره. حالا این سؤالو خیلی می‌پرسن ولی واقعیتی نیست که اصلاً یائسگی ربطی به تخمک‌کشی نداره. خیلی از خانم‌هایی که اصلاً در شرف یائسگی هستن یا ممکنه اصلاً دچار یائسگی زودرس بخوان بشن، می‌رن تخمک‌کشی رو انجام می‌دن، بعد فکر می‌کنن که شاید به خاطر اون بوده ولی واقعیتی نیست. تخمک‌کشی به خاطر این انجام شده که اونا ذخیره تخمدانشون، رِزِرو تخمدانشون در حال کاهش بوده. ولی نه، ربطی نداره. همون تخمک‌هایی که شما توی هر ماه اگر بخواین ماهانه آزاد بکنین، توی یک سال، همون تخمک‌هایی رو جمع می‌کنن، فریز می‌کنن. به‌جای این‌که هدر بره، فریز می‌کنن. به‌صورت سپرده اصطلاحا توی صندوق امانات نگهداری میشه و هر وقت که خواستین میتونید ازش استفاده کنین.

مریم : تاریخ مصرف داره؟

پگاه : ببین، کیفیتشون خیلی بستگی به کیفیت جنین یا تخمک داره. البته جنین همیشه بهتر می‌مونه؛ یعنی اگر کسی متأهل باشه، خب قطعاً جنین فریز می‌کنه چون جنین‌ها بهتر می‌مونن نسبت به تخمک. بستگی به کیفیتشون داره، چون وقتی این‌ها رو ذوب می‌کنن، ممکنه که کیفیتشون پایین بیاد، بعضی‌هاشون از بین برن. ولی معمولاً تا ۱۰–۱۵ سال می‌مونن.

مریم : چندتا رو معمولاً فریز می‌کنن؟

پگاه: هر چندتایی که به دست بیاد. بستگی داره به کیفیت و این‌که تخمدان شما چقدر فعال باشه. اگر تو سن مناسب برید، زیر ۳۵ سال، بهترین سنه. اگر تو سن مناسب برن، ممکنه توی یه تخمک‌کشی ۱۰–۱۵–۲۰ تخمک هم به دست بیاد. ولی اونایی که ذخیره تخمدانشون، عدد AMHشون میاد پایین یا تو سونوگرافی AFCشون فولیکول‌های آنترالشون کم می‌شه، ممکنه که توی یه تخمک‌کشی ۲–۳ تخمک هم بیشتر به دست نیاد. ممکنه حتی از اون ۳ تایی که به دست میاد، دوتاش هم پوچ باشه.

مریم : الان ما بهترین سنی که می‌تونیم به یه دختری که حالا اصلاً مجردِ، ازدواجم نکرده، شاید در آینده بخواد بچه داشته باشه و بخواد تخمک فریز کنه، بهترین سنش کیه؟ و این‌که اصلاً تا چه سنی می‌شه؟ مثلاً یه خانم ۵۰ ساله اصلاً تخمکی داره که بخواد این کارو انجام بده یا نه؟

پگاه :  نه، اون که نداره. ولی خب ببین، ما خانم‌ها از وقتی به دنیا میان تخمک‌هاشون همراهشونه. حالا برخلاف آقایون که تقریباً هر سه ماه یه بار اسپرم می‌سازن، خانم‌ها از وقتی به دنیا میان تخمک‌ها داخل تخمدانشون وجود داره.

مریم : تعدادش ثابته؟

پگاه :  بله، تعدادش همون وقت‌ها هست و به مرور زمان شروع می‌کنه به کاهش. این تخمک‌ها به مرور زمان توی اتفاقاتی که توی زندگی برامون می‌افته دستخوش تغییرات می‌شن، مثل خودمون که سنمون می‌ره بالاتر، تخمک هم سنش می‌ره بالاتر. حالا یکی در معرض اشعه قرار می‌گیره، یکی در معرض آلودگی قرار می‌گیره، یکی سیگاریه، یکی ممکنه الکل مصرف بکنه. همه اینا می‌تونه روی تخمک‌ها تأثیر بذاره.بنابراین هرچی سن می‌ره بالاتر، کیفیت تخمک میاد پایین‌تر. حالا اگر قراره ما تخمک فریز کنیم، هرچی سن کمتر باشه، تخمک تو همون سنی که شما فریز می‌کنین، توی همون سن می‌مونه. یعنی شما ۲۷ سالگی فریز انجام بدین، تخمک ۲۷ ساله می‌مونه. شما می‌تونین ۴۰ سالگی هم از اون استفاده کنین ولی دیگه اون سنش همون سن ۲۷ سالگی شما مونده.

مریم : مثلاً بچه ۱۸ ساله می‌تونه بره تخمکشو فریز کنه یا توصیه نمی‌کنی؟

پگاه : اصولا توصیه نمیشه . مگر مشکل خواسی وجود داشته باشه . معمولا این فریز کردن بین 30 تا 35 سال اتفاق میوفته و بهترین سنش هم زیر 35 ساله . بالای 35 سال به صورت یه شیب ناگهانی هم کیفیت تخمک ها میاد پایین و هم تعداد . بنابر این بهترین سن زیر 35 ساله . بستگی داره احتمال داره توی یک شرایطی زیر 35 سال هم انجام بشه ولی ما یک عدد مشخصی براش نداریم که بگیم حتما توی این سن انجام میدیم ولی معمولا 40 سال به بالا انجام نمیشه ولی خب توی یکسری مراکز میگن تا42 حتی تا  45 سال هم شاید انجام بشه بسته به شرایط جسمانی و ذخیره تخمدان و سونوگرافی و آزمایش های که انجام میشه اگر که وجود داشته باشه و آزمایش ها خوب باشه تا 45 سال هم ممکنه انجام بشه ولی بیشتر تا 42 سال دیگه اینکار رو انجام نمیدن

مریم : این که میگن اگر سن بالای 40 سال باشه فریز جنین خیلی بهتر از فریز تخمکه درسته ؟

پگاه : فرقی نمیکنه . سن باید پایین تر باشه .  سن باید پایین تر باشه . اگر شما این آپشن رو داشته باشید  که جنین فریز کنید بهتره . یعنی اگر متاهل باشید ،رابطه سالمی داشته باشید مثلاً نمی‌خواد طلاق بگیره خب جنینو نگه داره، جنین فریز بکنه خیلی بهتره. ولی اگر کسی مثلاً شک داره یه وقت به زندگیش مطمئن نیست، ممکنه می‌خواد جدا هم بشه، خب می‌تونه نصفشو تخمک فریز کنه، نصفشو جنین فریز بکنه.

مریم :  اگه جدا شن، جنینو به کی می‌دن؟

 پگاه :جنین مال آقایونه ، از نظر قوانین کشور ما جنین مال آقایونه، خانما دیگه نمی‌تونن ازش استفاده کنن. بنابراین اگه کسی شک داره تخمک فریز بکنه.یعنی می‌تونه نصف نصفش بکنه.

مریم :  تخمک مال کیه؟

پگاه : تخمک که خودشه دیگه. بله، تخمک که دیگه مال خودشونه. ولی آره، بهترین سنش برای جنین هم همین‌طوره، بهترین سنش زیر چهل ساله دیگه، بهترین سنش زیر سی و پنجه ولی دیگه تا چهل ساله دیگه تهشه دیگه. ما می‌گیم دیگه اگه می‌خواین این کارو انجام بدین دیگه سریع‌تر اقدام کنین.

مریم :  یه چیزی گفتی، گفتی که نصف نصف کنن، یعنی پروسه قانونی داره؟

پگاه :  نه، پروسه قانونی نداره ولی خب مثلاً بعضی وقتا پیش میاد که حالا مثلاً ما مریض داشتیم که مثلاً همسرش یه بیماری داشت که حالا شک داشتن که سرطان داشتن، مثلاً شک داشت که مثلاً همسرش خوب بشه یا نشه. خود آقا این پیشنهادو داد که مثلاً یه سری تخمک نگه دارین بر خانمم که اگه یه وقت مثلاً من نبودم ایشون بتونه بعداً مثلاً در آینده بچه‌دار بشه.

تخمک چون اگه بخواد با کسی دیگه ازدواج کنه دیگه از اون جنین‌ها نمی‌تونه استفاده بکنه دیگه. آره، از نظر قانونی مشکل پیدا می‌کنه.

مریم : اصلاً به چه کسایی توصیه می‌کنین که این کارو انجام بده؟ یعنی مثلاً شرایط اون آدم چی باشه؟ یا مثلاً حالا به طور اینکه بیماری خاصی داشته باشه؟کلاً اگه یکی بیاد پیش‌تون، چه شرایطی داشته باشه که بهش توصیه می‌کنین که تخمک یا جنین فریز کنه؟

پگاه: اصلش اینه که ما خانمی که میاد مطب، می‌بینیم اگر متأهله بهش توصیه می‌کنیم جنین فریز کنه. اگر متأهل نیست، بهش می‌گیم تخمک فریز کن. چون دیگه بالای ۳۵ سال واقعاً کیفیت تخمک‌ها میاد پایین و تعدادشون هم با شیب زیادی میاد پایین.البته همیشه یک آزمایش AMH براشون چک می‌کنیم که ببینیم حالا ذخیره تخمدانشون چجوریه. ولی چیزهای دیگه هم هست. مثلاً یکی از چیزهای خیلی مهم اینه که ممکنه یک خانومی توی ۱۸ سالگی، ۱۹ سالگی، ۲۰ سالگی دچار یه سرطانی بشه که مجبور بشه رادیوتراپی و شیمی‌درمانی انجام بده، یا یه آقایی مجبور بشه رادیوتراپی و شیمی‌درمانی انجام بده. ما تو این شرایط بهشون می‌گیم بیاین فریز انجام بدیم قبلش. بله، قبلش اگر البته فرصتی باشه و حالا با هماهنگی‌هایی با پزشک آکولوژیست انجام میشه اگر شرایط مناسب باشه بهشون میگیم که فریز انجام بدن که درصد شیمی درمانی مخصوصا چیزهایی که روی لگن هستش اگر تخمدان آسیب دید و از بین رفت و از کار افتاد ، حالا اینا این امکان رو داشته باشن که در آینده بتونن بچه‌دار بشن. این مثلاً یه نکته مهمه.یه چیز خیلی مهم دیگه که اصلاً خیلی‌ها بهش توجه نمی‌کنن یائسگی زودرسه. اگر ماماناتون زود یائسه شدن یا اصلاً تو خانواده سابقه‌شو دارین، خاله، نمی‌دونم، هرکسی، خواهر. اگر یائسگی زودرس دارن مثلاً خب میان مطب می‌گن که مامان‌مون ۳۷ سالگی یائسه شده، الان شما ۳۵ سالتونه خب، یه ذره زودتر هم حتی باید می‌اومدین. اگر مامانتون ۳۷ سالگی یا ۳۵ سالگی یائسه شده، احتمال اینکه شما هم دچار یائسگی زودرس بشین خیلی بالاست.بنابراین بهتره تو سی‌سالگی تخمک فریز بکنید. حالا وقتی داشته باشید، دیگه هر سنی دلتون بخواد می‌تونید ازش استفاده کنین. دیگه اگه شرایط رحم‌ هم مناسب باشه، آدم می‌تونه از اون تخمک‌ها استفاده بکنه. و  وقتی ذخیره تخمدان میاد پایین یا این‌که می‌دونیم تخمدان داره از کار می‌افته، دنبال این هستیم که اینا رو نگه داریم. یا اصلاً که اگه کسی میاد، خیلی هم شرایطش خوبه ولی می‌گه نه من اصلاً نمی‌خوام بچه‌دار بشم، ما می‌گیم حالا اینو نگه دار، شاید پنج سال، ده سال دیگه نظرت عوض شد، بخوای بعداً بچه‌دار بشی.
مریم: آره، چون آدم واقعاً نمی‌دونه آینده چی می‌شه دیگه.
پگاه: آره دقیقاً.

مریم : بریم سر یه سؤالی که خیلی پرسیده می‌شه و خیلی مهمه. اون اینه که مثلاً فکر کن من میام پیشت می‌گم که می‌خوام فریز تخمک انجام بدم. می‌خوام بدونم از اولین کاری که انجام می‌شه تا آخرین کاری که انجام می‌شه چیه؟ هزینه‌هاش چقدره؟ چقدر زمان می‌بره؟ چقدر مثلاً حالا رفت‌وآمد و بروبیا دارم؟ اصلا باید  چی‌کار کنم؟

پگاه : ببین، اول اینکه خیلی بستگی داره به این‌که شرایط شما چی باشه. اگه به صورت اتفاقی متوجه شدین و برای ناباروری اومدین و می‌خواین IVF انجام بدین، خب فرصت اصلاح سبک زندگی ممکنه نباشه.اگرچه ما ترجیح می‌دیم شما قبل از این‌که تخمک‌کشی بخواین انجام بدین، یه اصلاح سبک زندگی داشته باشین. اگر که هر دو طرف سیگاری، قلیونی، الکلی هستن، ورزش نمی‌کنن، اضافه وزن دارن، تغذیه‌شون ناسالمه، بهتره از ۳ ماه قبل اینا رو اصلاح بکنن.
برای این‌که روی کیفیت جنین یا تخمکی که تشکیل می‌شه، مخصوصاً روی کیفیت جنین تأثیر می‌ذاره.اگر نه، برای ناباروری اومدن، که خب حالا حتماً باید دیگه اورژانسی کارشون انجام بشه دیگه، شرایط فرصت اصلاح سبک زندگی وجود نداره.

حالا کارایی که ما انجام می‌دیم:
اول که شما میاین مطب، یه‌سری چکاپ‌هایی هست که باید انجام بدین.
یه آزمایش چکاپ کلی هستش که ما همه چیز رو چک میکنیم مثل:  قند، تیروئید، کبد، کلیه و اینا.
در کنار اونا یه‌سری آزمایش هورمونی باید انجام بشه که FSH و LH و استرادیول و پرولاکتین، چیزهایی که ممکنه توی باروری اختلال ایجاد بکنه، اونا رو چک می‌کنیم.
آزمایش ذخیره تخمدان AMH، حتماً اون رو باید چک بکنیم، ببینیم عدد ذخیره تخمدان چقدره.
آزمایش‌های انعقادی رو چک می‌کنیم، آزمایش‌های ویروسی رو چک می‌کنیم و بعضی بیماری‌های عفونی.
اینا خیلی مهمه که حالا اگر که هپاتیت و نمی‌دونم ویروس HIV یا اینجور بیماری‌ها رو هم چک می‌کنیم که همه منفی باشه حتماً قبلش.

و یه سونوگرافی واژینال می‌خوایم که ببینیم تخمک‌ها وضعشون چجوریه، تخمدان وضعش چجوریه، رحم وضعش چجوریه، اندومتریوز وجود داره یا نه، کیست دارید یا ندارید.
اگر کیست وجود داشته باشه باید درمان بشه.
اندومتریوز وجود داشته باشه ممکنه دو دوره لازم باشه شما دارو استفاده بکنید برای کنترل اون اندومتریوز و سونوگرافی رو انجام می‌دیم برای این‌که این چیزها رو بررسی کنیم.

اگر آی‌وی‌اف قرار باشه انجام بشه، عکس رنگی هم می‌خوایم (HSG) ببینیم لوله‌ها بازه؟ هیدروسالپنکس نداره؟ گرفتگی نداره؟ چسبندگی نداره؟ فیبروم یا میوم یا چیزی این‌جور وجود نداشته باشه.برای آقایونم یه آزمایش اسپرم می‌خوایم که چک بکنیم ببینیم مشکلی نداشته باشه. اگر آقایون نیاز به مشاوره اورولوژی هم داشته باشن، بعضی وقتها  می‌بینیم اسپرم‌ها مشکل داره یا مثلاً سیگاری هستن، مثلاً حرکت اسپرم خوب نیست، شکل اسپرم خوب نیست، می‌گیم اینا رو باید اصلاح کنین.

یه وقتایی آقایون واریکوسل دارن ، میل فکتور (فاکتور مردانه) یکی از دلایل اصلی ناباروریه.که  نادیده گرفته میشه که توی ایرانم خیلی بهش توجه نمی‌شه، البته الان خیلی بهتر شده ولی خیلی وقتا آقایون مقاومت می‌کنن برای اینکه به خاطر آزمایش اسپرم بدن.ولی در حالی که واقعاً چیز مهمی نیست دیگه، حالا همون‌جوری که خانما دارن آزمایش می‌دن، آقایون هم باید انجام بدن. میل فکتور عامل مهمیه، بنابراین حتماً آقایون هم باید چک بشن وقتی ناباروری وجود داره.

مریم : یه  سؤال، این‌که می‌گن اگر که یه خانم بالای ۳۵ ساله باشه، 6ماه اقدام برای باروری کنه و باردار نشن اسمش ناباروریه درسته ؟

پگاه :  آره ببینید، بین شش ماه تا یه سال ما صبر می‌کنیم ولی اگر که بارداری اتفاق نیفته، دیگه شروع می‌کنیم به بررسی.چون خودبه‌خودم شما بخواین اقدام به بارداری بکنین، ۵۰–۶۰٪ ممکنه در هر ماه این بارداری ایجاد بشه. دیگه این‌جوری نیست که شما هر ماه اقدام بکنین، ۱۰۰٪ همون ماه باردار بشین. بنابراین بله، سن مهمه.ولی دیگه مثلاً بالای ۴۰ سال بشه، ما دیگه یه سال صبر نمی‌کنیم، وقت نداریم. بله دیگه، اون‌قدر وقت نداریم، سریع بررسی‌ها رو شروع می‌کنیم.

یه چیز مهم دیگه‌ای که بخوایم بهتون بگیم:
قبل از این‌که بخوایم وارد سیکل IVF بشیم، بهتره حتماً یه سونوگرافی سینه هم داشته باشین.
بعضی وقتا اگر توده‌ی مشکوک تو سینه وجود داشته باشه که وابسته به هورمون باشه، ممکنه که این هورمون‌تراپیه روشون تأثیر بذاره، به صورت خودکار حالا این چیز دیگه می‌گن که مثلاً آی‌وی‌اف ممکنه باعث سرطان و اینا بشه؟ نه، همچین چیزی نیستش. ولی شما قبلش یه سونوگرافی سینه داشته باشید که اگر که توده مشکوکی وارد سی‌به‌بالا توی سینه وجود داشته باشه، حتماً این مشاوره جراح پستان انجام بشه.

مریم : یعنی ممکنه یه نفر یه توده کوچیکی داشته باشه، داروهای هورمونی که برای آی‌وی‌اف می‌گیره باعث بشه که اون توده بزرگ شه.

پگاه : آره، اگر توده خودش مشکوکی باشه. کیست‌های ساده سینه تحت تأثیر اونا قرار نمی‌گیرن.
یعنی این‌جوری نیست که شما اگه سینتون کیست داشته باشه، کیست‌های معمولی داشته باشه و برای شما مثلاً خوش‌خیم (بی‌ناین) گزارش شده باشه، یعنی حالا مثلاً داروی هورمونی دریافت کنین، بعد این سرطانی بشه. نه، این‌جوری نیستش.ولی ممکنه بعضی توده‌های مشکوک کوچیکی وجود داشته باشن که مثلاً در حال تبدیل به سرطانی بشه یا مثلاً شروع سرطان باشه.
بهتره قبلش حتماً آدم سونوگرافی بکنه که بدونه که آقا سینه‌اش اوکیه. این هم یکی از نکاتی‌یه که قبلش باید انجام بشه.

کارهای دیگه‌ای که باید انجام بدین:

• یه معاینه بشین که از نظر عفونت و حالا اگر که دهانه رحم مشکلی چیزی وجود داره بررسی بشه.
• پاپ اسمیر رو انجام بدین، حتماً پاپ اسمیرتون خوب باشه.
• سونوگرافی، آزمایش، پاپ اسمیر، چکاپ و آزمایش‌های هورمونی و آزمایش اسپرم برای آقایون.
• عکس رنگی هم همین‌طور، وقتی که می‌خوایم آی‌وی‌اف انجام بدیم که مطمئن بشیم چسبندگی‌ای، چیزی توی لوله‌ها و اینا وجود نداشته باشه.

مریم : برای فریز تخمک اگه یه خانم بیاد مجرد باشه، همه این کارها رو براش انجام می‌دین؟
پگاه : برای فریز تخمک، نه همه رو. مثلاً عکس رنگی دیگه برای فریز تخمک واجب نیست انجام بشه.آره، ولی بقیه رو تقریباً همه رو باید. اگه خانم‌مون مجرد و باکره باشن که سونوگرافی واژینال براشون انجام نمی‌دیم دیگه. از روش شکم انجام می‌شه سونوگرافی، که فقط تخمدان‌ها اینا بررسی بشه.

مریم : حالا مثلاً فکر کنین که من اومدم، همه اینا هم نرمال بوده. حالا می‌خوایم شروع کنیم. باید چی‌کار کنیم؟ چه داروهایی می‌دین؟ چقدر طول می‌کشه؟ عوارضش چیه؟خطر ها چیه ؟

پگاه : ببین، این معمولاً یه پروسه‌ی دو تا شیش هفته‌ست.
حالا بستگی داره که شما فقط بخواین تخمک فریز کنین یا نه، بخواین آی‌وی‌اف رو هم توی همون سیکل انجام بدین.

شروعش این‌جوریه که شما از ماه قبل بیاین، تمام این چکاپ‌هاتونو انجام بدین. یه‌سری کارهایی هست که خب باید انجام بشه، یه ذره تایم می‌بره دیگه؛ آزمایش خون، پاپ اسمیر، سونوگرافی و اینا.بعد، توی سیکل پریودیتون، اون سیکلی که می‌خوایم وارد هورمون‌درمانی و آی‌وی‌اف و اینا بشید، از روز دوم، سوم سیکل حالا پروتکل‌های مختلف داره دیگه میان برای شما دارو شروع می‌کنن.
دارو تزریقی هستش که تحریک تخمک‌گذاری انجام می‌شه.با این تحریک تخمک گذاری تمام فولوکول هایی که وجود داره شروع میکنن به رشد کردن . برای اینکه توی سیکل بتونن بیشترین تعداد تخمک رو از شما بگیرن که مجبور نشید دوباره سکل رو تکرار بکنید و چند بار این کار رو انجام بدید . میان این دارو هارو به شما میدن و یکسری آمپول های تزریقی هستش که بسته به اون پروتکل که براتون انتخاب میشن روز دوم و سوم سیکل ممکنه تا روز دهم یا یازدهم ،مجبور بشید هر روز تزریق هارو انجام بدید و خیلی راهکاره راحتی هستش ،روز اول ما بهشون آموزش میدیم و دارو براشون تزریق میشه و خیلی راحته خودشون هم میتونن انجام بدن و دور شکم تزریق میشه و معمولا روز هفتم و هشتم سیکل یعنی از اولین روز سیکل باید شمرده بشه مایک سونوگرافی انجام میدیم برای اینکه ببینیم چقدر اینها رشد کردن و آیا لازمه دوز دارو ها بالا تر بره ؟ و یا کمتر کنیم ؟ اون سونوگرافی انجام میشه و دوباره روز دهم ،یازدهم و دوازدهم دوباره یه سونوگرافی انجام میشه بعد توی اون تایم به شما میگن آمپول نهایی که آمپول بلوغ تخمک هست رو میگیم کی تزریق کنید . بین 30 تا 36 ساعت بعد از تزریق اون آمپول بهتون نوبت میدن و میرید برای تخمک کشی. تخمک کشی هم خیلی کاره سختی نیستش میرید بیمارستان ویا کلینیک یه بیهوشی سبک دکتر بیهوشی بهتون میده از طریق واژینال ،با وسیله ای هستش که وارد میشن و  تخمک هارو دونه دونه خارج میکنن و بعد میبرن توی آزمایشگاه و بررسی میشه و هر کدوم که مناسب باشه و پوچ نباشه برای شما فریز میکنن . اگر بخوایید جنین تشکیل بدید هم همون روز همسر باید بیاد نمونه اسپرم بده و 2تاشو میبرم داخل آزمایشگاه و لقاح میدن باهم و بررسی میکنن و هرچند تاش که مناسب باشه برای شما نگهداری میشه . حالا این میتونه فیریز بشه و چند ماه بعد بر اساس شرایط شما و تصمیمی که پزشک میگیره انتقال داده بشه برای کسانی که نا باروری دارن میتونه هم نه توی همون فیلد 4 الی 5 روز بعدش دوباره یکسری دارو ها میدن که باید اونا استفاده بشه و 4 /5 روز بعد بر اساس وضعیت رحم و شرایطی که مناسب باشه انتقال به داخل رخم رو انجام میدن اون هم کاره سختی نیستش و سرپا ای انجام میشه و سریع 1 الی 2 ساعته انجام میشه و میرید خونه . فقط یکسری مراقبت های بعدش هستش که اگر آی‌وی‌اف انجام دادین بهتره تا 2 الی 3 هفته بعدش رابطه نداشته باشید و آزمایش خون انجام بدید ببنید مثبته یا منفی ،کاره سنگین نباید انجام بدید و سوالی که خیلی میپرسن : خانم دکتر ورزش بکنبم ؟ باشگاه برم ؟ نه . وقتی که انتقال جنین انجام شده پاشگاه نرید یه پیاده روی ساده میتونید داشته باشید ،استراحت مطلق هم لازم نیست ولی یه پیاده روی سبک میتونید داشته باشید ولی باشگاه نرید و سنگین ورزش نکنید و در این دوران هم سیگار و قلیون و الکل و اینجور چیز هارو نباید استفاده بشه . رژیم غذایی‌ش بهتره مثلاً بیشتر پر پروتئین باشه، غذاهای نفاخ و اینا رو آدم استفاده نکنه. این بهترین حالتشه دیگه. حالا حتماً خب پزشکا خودشون توصیه‌های لازم رو می‌گن، حتماً به حرف دکتر خودتون توجه بکنین، اون خیلی مهمه.

مریم : این “فرش آی‌وی‌اف” که می‌گن، همینیه که الان توضیح دادیم؟
پگاه : آره، فرش آی‌وی‌اف این‌جوریه که قبل از اینکه دیگه فریز بشه، همون سیکل انتقال می‌دن. مریم : یعنی اصلاً دیگه فریز نمی‌کنن و همون موقع، آره، همون موقع انتقال می‌دن.
یعنی برای کسایی که احتمالاً حالا سنشون بالاتره، معمولاً اینو تو سیکلای… چیزه دیگه، سیکلای ناباروریه دیگه. کسایی که دچار ناباروری شدن. حالا بر اساس شرایط‌تون هم پزشک تصمیم می‌گیره که برای شما فرش مفیدتره یا فریز مفیدتره.حالا مدلای دیگه هم هست.

مریم :  دو تا انتقال مثلاً تو یه ماه دو قلوزایی بالا نمی‌ره؟
پگاه : نه نه، دو قلوزایی خیلی به انجام بستگی داره. ببینید اینا خیلی بستگی به شرایط داره. بعضی از افراد مثلاً چند بار فیل داشتن، شرایطشون مناسب نیست، سن‌شون بالاست، دیگه حالا اینا بستگی به شرایط داره. خیلی پیچیده‌تر از اینه که بخوایم اینجا بگیم چون چند تا پروتکل مختلف داره برای آی‌وی‌اف و غیره که اینا باهم فرق دارن بستگی داره دکتر چی براتون تشخیص بده .

مریم : یکی از سؤالایی که خیلی برای همه مطرحه و براشون مهمه هزینه این تخمک‌کشی و نگهداری از تخمک یا جنین توی حالا همون بیمارستان و کلینیکه. هزینه‌هاش حدودی چقدره؟
پگاه : هزینه ها متفاوته مراکز دولتی که هزینه ها کمتره و بیمه قبول میکنن و مخصوصا اگر مشکل ناباروری داشته باشید که برای این باید به مراکز دانشگاهی مراجعع بشه ولی توی مراکز خصوصی تخمک‌کشی یه چیزی حدوداً… یعنی فریز تخمک، فقط فریز تخمک، یه چیزی حدود سی تومن.
این حدوداً شده.

مریم : یعنی نگهداریش؟
پگاه : نه، فقط اون پروسه‌ای که شما می‌رید بیمارستان، تخمک‌کشی انجام بشه، کارای آزمایشکاش انجام بشه و براتون فریز کنن.این پولیه که شما باید پرداخت کنین برای این کار.

مریم : چقدر؟

پگاه : حدود سی میلیون. البته بازم فرق می‌کنه تو مرکز مختلف. من یه میانگینی رو دارم می‌گم، تا اونجایی که اطلاع دارم، یه چیزی حدود بیست تومن، سی تومن می‌شه فقط هزینه‌ی تخمک‌کشی. حدوداً میانگین سی تومن می‌شه.ولی اینو بدونین که هزینه‌ی داروها و اینا با خودتونه. یعنی این هزینه فقط هزینه‌ی کاریه که تو بیمارستان براتون انجام می‌شه. هزینه‌ی داروها و سونوگرافی و آزمایش خون اینا هم خودش جداست.حالا بیمه داشته باشین، این هزینه‌ها کمتر می‌شه، نداشته باشین خب هزینه‌ها بیشتر می‌شه.اگر که بخوایم وارد سیکل آی‌وی‌اف بشیم، یعنی جنین براتون فریز بشه و منتقل هم بشه، دیگه حدود مثلاً پنجاه، شصت تومن کل پروسه براتون انجام می‌شه.توی مرکز خصوصی. توی مرکز دولتی، هزینه‌ها خیلی کمتر می‌شه.

مریم : یکی که مثلاً حالا هنوز سنش کمه و ازدواج هم نکرده، اون وقت سالانه برای فریز تخمکش چقدر پول باید بده؟
پگاه : هزینه‌ی سالانه؟ ببین، شما یه بار فریز رو انجام می‌دین دیگه. دیگه هر سال که آدم نمی‌ره فریز کنه.یه بار فریز می‌کنیم.برای نگهداریش توی اون صندوق بین 1 تا 2 میلیون هستش و هزینه‌ زیادی نیست و بعضی جاها هزینه سالانه بین یک و نیم تا دو تومن هستش .
مریم : پس زیاد نیست ؟

پگاه : نه نه، هزینه‌ی سالانه‌ی نگهداری زیاد نیست.

مریم : توی کشورهای دیگه می‌دونم زیاده؟
پگاه: بله بله، توی ایران، هزینه‌ی آی‌وی‌اف، خیلی خیلی کل پروسه خیلی خیلی ارزون‌تره نسبت به حتی کشورهای اطراف خودمون.و در تمام دنیا، هزینه‌ش خیلی خیلی بالاتره؛ هم نگهداریش، هم کل پروسه‌ای که انجام بشه، چه تخمک‌کشی و فریز تخمک، چه فریز جنین و آی‌وی‌اف. هزینه‌ها خیلی کمتره به نسبت کشورهای دیگه.

مریم  :حالا یه چیز جالب بگم که شاید خیلی از بیننده‌هامون ندونن.هزینه‌ی فریز تخمک و جنین توی کشورهای دیگه خیلی زیاده.مثلاً یه کشور معمولی اروپایی مثل پرتغال، حدود مثلاً ۴۵۰۰ تا ۵۵۰۰ یورو هزینه‌ی فریز کردن و تخمک‌کشی و این داستان‌هاست.یعنی مثلاً فکر کن ۶۰۰ میلیون تومن، در مقابل ۳۰ میلیون تومن.یعنی خیلیه.هزینه‌ی نگهداری سالانه‌شون هم خیلی بیشتره.
دقیقاً. یادتِ من ازت پرسیدم چند وقت پیش گفتم یکی به من گفته مثلاً این‌قدر دلاره، یادم نمیاد چقدر بود، خیلی مبلغ زیاد بود. گفتی نه، اصلاً تو ایران این خبرها نیست.
واقعاً خب، این عجیب‌غریب کمتره نسبت به جاهای دیگه دنیا.و یه چیز عجیب دیگه هم که وجود داره اینه که توی خیلی از کشورهای اروپایی هنوز محدودیت‌های قانونی وجود داره برای دخترای مجرد، برای مثلاً فریز تخمک. مثل مثلاً ایتالیا، یا مثلاً ترکیه. خیلی بسته‌ست توی این زمینه.مثلاً می‌گه تو در صورتی فقط می‌تونی تخمکت رو فریز کنی که یه سری شرایط پزشکی خاص داشته باشی. مثلاً سرطان داشته باشی، بخوای رادیوتراپی کنی، یا یه بیماری خاصی داشته باشی، قرار باشه جراحی کنی، یا مثلاً مامانت یائسگی زودرس داشته باشه. و اگر نه، این برای عموم نیست که همه دخترها برن، به خاطر این‌که شغلشون جوریه که الان نمی‌تونن بچه داشته باشن، یا شرایط اجتماعیشون جوریه که الان نمی‌تونن بچه داشته باشن، این آپشن رو نمی‌ده به دخترهاش.و خب این خیلی بده، یعنی واقعاً اینجا باید به پزشکی ایران افتخار کنیم که این آپشن رو داره به دختر مجرد هم می‌ده که این کار رو بکنن که واقعاً بتونن بعداً راحت‌تر بچه داشته باشن.

پگاه : آره، دقیقاً. نه، اینجا خدا رو شکر ما مرکز خیلی خوبی داریم و خیلی راحت داره انجام می‌شه، و هم دولتی هست، هم خصوصی هست و واقعاً دردسر نداره.
مریم  : موفقیتشون هم خوبه؟
پگاه : موفقیتشون هم خوبه، بله.

مریم : سؤال خیلی مهم اینه که آیا اون بچه‌ای که از IVF به دنیا میاد ریسک مبتلا شدنش به یه سری از بیماری‌ها بیشتره؟ یعنی مثلاً می‌گن اوتیسم، این بچه چون IVFی بود، اوتیسم می‌گیره؟

پگاه :نه . ببینید، این بچه‌ها فرقی با بچه‌های دیگه ندارن. یعنی احتمال این‌که در آینده به بیماری یا مثلاً سرطان یا چیزی مبتلا بشه، ثابت نشده واقعاً. ولی خود IVF یه ریسک فاکتور توی بارداری برای ما به حساب میاد.یعنی وقتی ما می‌خوایم اسکوربندی بکنیم که این بارداری پرخطر هست یا نه، مثلاً کسایی که خیلی چاق‌ان، بارداریشون پرخطره. کسایی که سنشون بالای ۳۵ ساله، بارداریشون ممکنه پرخطرتر باشه.
مریم : پس کسی که می‌ره IVF می‌کنه؟  اون که بالای ۳۵ ساله‌ست دیگه…
پگاه : دقیقاً. ولی کسی که IVF هم می‌کنه، یه دونه اسکور دیگه بهش اضافه می‌شه. یعنی همه اینا رو داره،

مریم : خود ناباروری، سابقه ناباروری هم ریسک فاکتوره.

پگاه : خود ناباروری نه؟ولی دیگه بستگی داره. یعنی وقتی نابارور باشی ولی مثلاً شانسی، یهو مثلاً اتفاقی خودت حامله بشی، دیگه اون ریسک فاکتور به حساب نمیاد. ولی وقتی شما ناباروری داشتی، حالا به هر روشی که ART ، روش‌هایی که لقاح مصنوعی هستن ، باردار بشی، خودش ریسک فاکتور به حساب میاد.ممکنه توی اون بارداری یه‌ذره بارداری سخت‌تر باشه. رشد جنین و اینا رو مثلاً با یه پایش بیشتری ما انجام می‌دیم. یه‌ذره نزدیک‌تر فالوشون می‌کنیم، به نسبت کسایی که خودبه‌خود باردار می‌شن.

مریم : آره، مثلاً می‌گن که اوتیسم تو بچه‌هایی که حالا IVF شدن بیشتر دیده می‌شه، ولی اصلاً می‌دونی داستان چیه؟

داستان اینجاست که کی رفته IVF کرده؟ مادری که سنش بالا رفته بوده. خب یکی از ریسک فاکتورهای ابتلا به اوتیسم، سن بالای مادره.
یعنی کی رفته تخمکش رو داده؟ زمانی که سنش بالای مثلاً ۳۵ بوده. خب پس این خودش ریسکه دیگه.

در واقع اون مطالعه‌ای هم که میان انجام می‌دن، این خطا رو توش داره. مثلاً میان روی اونایی که IVF کردن و بچه به دنیا آوردن مطالعه انجام می‌دن، می‌گن بیا، اونی که IVF بوده بچه‌ش بیشتر احتمال داشته اوتیسم بگیره.

پگاه : بله . ناخودآگاه هم آدما دنبال یک دلیلی برای این‌که مثلاً همچین مشکلی به وجود اومده، می‌گردن دیگه. ولی به قول تو، دقیقاً وقتی سن می‌ره بالاتر، همه‌ی عوارض بارداری و تولد جنین بالاتر می‌ره.برای همینه ما می‌گیم اگر می‌خواین فریز کنین، هرچقدر سن کمتر باشه بهتره،
برای این‌که تخمک تو همون سن می‌مونه دیگه. احتمال این‌که آسیب بهش برسه کمتر می‌شه.

مریم : یه چیزی که حالا خیلی هم ربط به بحثمون نداره ولی خیلی از من می‌پرسن، و من خودم اطلاعاتم در موردش کافی نیست،
اینه که مامانا می‌گن که “من بچم به دنیا اومد، خون بندنافش رو ذخیره کنم یا نه؟ و اصلاً به چه درد می‌خوره؟” خیلی این سؤال می‌شه.

پگاه : آره این هم سؤال خوبیه. ببین، خون بندناف هم یه چیزی حدود ۲۰–۲۵ ساله که دارن انجام می‌شه.چیز خوبیه، خیلی دارن روش تحقیق می‌کنن. هنوز تحقیقات کامل نیست، ولی این‌که ازش می‌شه سلول‌های خونساز، سلول‌های بنیادی رو گرفت، خوب ثابت شده و مثلاً می‌شه به‌جای پیوند مغز استخوان ازش استفاده کرد.خب، هم کار غیرتهاجمی‌تریه، هم راحت‌تره.حالا این‌جوریه که مامانا از قبل باید رزرو کنن برای این کار.یعنی ما بسپریم به اون مرکزی که این کارو انجام می‌دن .مرکز ذخیره‌سازی خون بندناف یا همون بانک بندناف هستن درواقع .باید به اونا خبر بدیم. ما که می‌خوایم سزارین انجام بدیم یا زایمان طبیعی انجام بدیم، بهشون خبر می‌دیم.
اونا روزی که قرار این اتفاق بیفته، میان و از بندناف اون خون رو می‌گیرن و با خودشون می‌برن.

مریم : روز زایمانه؟
پگاه : بله، روز زایمان. و نباید دیر بشه دیگه، چون دیگه اون ناحیه می‌ره دیگه.
یعنی همون لحظه زایمان، باید اونجا باشن که اون کار انجام بشه. اون خون رو می‌گیرن و می‌برن و نگه می‌دارن براتون تو اون بانک خون بندناف.
و می‌تونن سلول‌های بنیادی‌ش استفاده بشه.

حالا مثلاً خدای نکرده یکی سرطان خون بگیره

مریم:  بچه؟
پگاه : بله . خود بچه، پدر، مادر یا خواهر و برادر، و حتی شاید کسای دیگه که از نظر ژنتیکی با این سازگار باشن.خب دیگه هم گلبول سفید و پلاسما و همه‌ش دیگه جدا می‌شه دیگه.
از همه‌ش می‌شه استفاده کرد.ولی میان تست‌های لازم رو انجام می‌دن. حالا می‌تونه به خواهر، برادرش بخوره، یا می‌تونه به پدر، مادرش بخوره یا حتی به آدم‌های دیگه.

مریم : هزینش چقدره؟
پگاه : ببین، اونم هزینه‌ش متفاوته.تو مراکز خصوصی، می‌دونم که یه چیز حدود ۱۰ تا ۱۶ تومنه، برای این‌که بیان اون خون رو بگیرن و ببرن و کاراشو انجام بدن و نگهداریش هم سالانه همون یکی، دو تومنه،مثل همون فریز تخمک و جنین .

مریم : یعنی این کار تو مراکز دولتی هم انجام می‌شه؟
پگاه : بله، مرکز دولتی هم داره.ببین، یه چیزی هم هست: مثلاً خب گاهی وقتا اینا رو به‌صورت تحقیقاتی می‌گیرن و می‌برن و هیچ پولی هم از بیمار نمی‌گیرن.
ولی این‌جور نیست که دیگه شخصی‌سازی شده بر خودش بشه. یعنی ممکنه برای کسی دیگه هم به‌صورت تحقیقاتی استفاده بکنن.البته با رضایت‌نامه‌شون این کار انجام می‌شه. ولی خب دیگه این‌جور نیست که شخصی‌سازی شده باشه.

مریم : الان مثلاً خیلی دیدم که در مورد نگهداری جفت هم، بجز اون ذخیره خون بندناف، در مورد خود جفت هم یه سری مثلاً حالا کار تحقیقاتی شده، و یه سری کار درمانی انجام می‌دن. به چه درد می‌خوره؟

پگاه :  الان خیلی دارن روی جفت و بندناف و خون بندناف و اون پرده‌های جنینی تحقیق می‌کنن.حالا هنوز تحقیقات ادامه داره.یه چیزی که بخوام بهت بگم که تو کار خودم، ما داریم الان استفاده می‌کنیم:
الان یه پانسمان‌هایی هست که ما حالا بهشون می‌گیم “آمنیو دیسک”.
اینا رو میان از پرده‌های جفت می‌گیرن، و می‌برن توی حالا اون پروسه‌ای که انجام می‌شه توی آزمایشگاه،اونا رو استریل می‌کنن و حالا پانسمان به‌صورت یک پانسمان درمیارن.که این پانسمان رو ما میایم الان مثلاً می‌ذاریم روی زخم دهانه رحم.فاکتور رشد داره، باعث می‌شه که ترمیم بشه اون زخم دهانه رحم.نتیجه‌هاش هم خیلی خوبه. الان ما که توی مطب انجام می‌دیم، واقعاً خیلی جواب می‌گیریم.میاد مثلاً زخم دهانه رحم رو ترمیم می‌کنه.البته توی چیزای دیگه هم ازش استفاده می‌شه. مثلاً داخل شکم، ما می‌تونیم از این استفاده بکنیم.
مثلاً مریضی که میومکتومی براش انجام دادیم، میایم این رو به عنوان پانسمان می‌ذاریم روی قسمتی که میومکتومی انجام شده،سوتور زدیم، بخیه زدیم، که اون چسبندگی در آینده کمتر ایجاد بشه.

مریم : به‌جای مش قبلاً استفاده می‌کردن یا نه؟
پگاه : نه نه، مش که حالا عملکرداش فرق می‌کنه.ولی خب اصلاً هیچی نمی‌ذاشتیم قبلاً دیگه، ولی حالا مثلاً می‌تونیم این رو به عنوان پانسمان داخل شکم هم حتی استفاده بکنیم.حتی مثلاً مدل‌های دیگه‌ش هستش که برای کسایی که زخم سوختگی دارن هم استفاده می‌شه.

مریم :  چقدر جالب.و یه چیزی…یعنی آدم می‌تونه برای بچه خودش اون رو نگه‌ داره که اگه برای بچه‌ش اتفاقی افتاد،از مال خودش استفاده کنه؟

پگاه : الزامی نداره که حتما از اون باشه چون همون فاکتورهایی که مثلاً باعث بشه که نمی‌دونم آنتی‌بادی ایجاد بشه و درگیری ایجاد بکنه، اینا رو نداره؟اون دیگه همه اونا از بین رفته.و اون از پرده‌هاست در اصل، از پرده‌های جفت ایجاد می‌شه.از خود جفت یا از خون و اینا نیست که توش مثلاً آنتی‌بادی وجود داشته باشه،بخواد حتماً مثلاً شخصی‌سازی شده باشه یا با ژنتیک شما جور دربیاد.اون پرده‌ها رو می‌گیرن و می‌برن، مثلاً استریل می‌کنن.و حالا تحت اون کاری که پروسسی که انجام می‌دن، به‌صورت یه پانسمان درمیارن،و چون فاکتور رشد، سلول بنیادی و از این‌جور چیزها توش داره، بیشتر فاکتور رشد البته استفاده می‌شه.روی مثلاً زخم‌ها خیلی تأثیر خوبی داره.

مریم  : یعنی الان هر مادری که زایمان می‌کنه جفتش رو نگه می‌داره؟
پگاه :نه ببین، این به‌صورت تحقیقاتی توی یه‌سری مرکزهایی انجام می‌شه.و حالا میان مثلاً قرارداد می‌بندن،

مریم : پول می‌دن یعنی براش؟
پگاه » مادر ها :

مریم : نه نه، اون کسی که جفت این مادر رو جدا کرده،

پگاه : چون الان تو مراحل تحقیقاته،یکی میان خودشون می‌برن و اینا رو می‌گیرن و خودشون انجام می‌دن.

مریم : درواقع چیزی که دور انداخته می‌شه؟
پگاه :آره، چیزی که می‌خوان بندازن دور رو نگه می‌دارن و روش حالا تحقیقات انجام می‌شه.
مریم :  خیلی جالبه که تو ترمیم زخم این‌قدر مؤثره.
پگاه : آره آره، واقعاً مؤثره.الان این مدتی که ما داریم کار می‌کنیم، چون مخصوصاً برای کسایی که HPV هم دارن،کولپوسکوپی زیر مانیتور براشون انجام می‌دیم، خب اکسمون دهانه رحم‌شون رو نگه می‌داریم.بعد اگر که مثلاً زخم داشته باشن، بخوایم براشون آمنیو دیسک استفاده بکنیم،
بعداً که میایم مقایسه می‌کنیم، تغییر کاملاً مشهوده.حالا این‌جوری نیست که شما بگین مثلاً بشه سفید سفید، صورتی صورتی و اینا نه، اون‌جوری نیست.ولی خب اون زخم خیلی خیلی بهبود پیدا می‌کنه.

مریم : هزینه‌ها حدوداً چقدره؟
پگاه : ببین بستگی به ابعادش داره. حالا مثلاً این پانسمان‌ها ۵ سانتی‌متری دارن، ۱۰ سانتی‌متری دارن و اینا.
بستگی داره که چه ابعادی داشته باشه.بر اساس اون ابعادی که استفاده می‌کنیم براشون، قیمتش هم متفاوته دیگه.
مریم  : یه سؤالی که خیلی دخترها می‌پرسن مامان‌ها نه یعنی اونی که می‌خواد فریز جنین کنه نه، ولی دخترای مجرد و جوونی که حالا خیلی هم فیت‌ان و اینا، بزرگ‌ترین دغدغه و نگرانیشون برای فریز تخمک اینه که “چاق نشم!”
یعنی این داروها چاق‌کننده‌ان؟

پگاه : آره، ببین، خیلیا میان، مثلاً خانم ۳۸ سالشه، ذخیره تخمدانش هم داره میاد پایین، متأهل هم نیست، قصد بچه‌دار شدنم نداره.می‌گیم: “آقا، بیا برو فریز بکن، جون من این کارو بکن! آقا بعداً پشیمون می‌شی!”می‌گه: “نه خانم دکتر، من ورزشکارم! شنیدم اینا چاق می‌کنه!”نه، این‌جوری نیست واقعاً.ببین، به‌هرحال هر تغییرات هورمونی تو بدن ممکنه یه اِدِم، یه ورمی بده.
این اضافه‌وزنه توی همون سیکلیه که شما می‌خواین تخمک‌کشی انجام بدین و داروهای هورمونی دریافت می‌کنین.یه‌ذره شکم ورم می‌کنه، ممکنه سینه‌ها ورم بکنه، بین ۱ تا ۳ کیلو ممکنه شما تفاوت وزن رو احساس بکنین.ولی توی ماه سیکل بعدی یا ماه بعدش، این اضافه‌وزنه برطرف می‌شه.چون از تجمع آبه بیشتر زیر پوست شما، نه این‌که اضافه‌وزنِ چربی، بافت چربی بخواد به شما اضافه بشه.بنابراین نگران نباشین.عارضه خاصی نداره.

مریم : واقعاً جای نگرانی نداره.
یه چیز عجیب می‌خوام بگم: من یه مریضی داشتم که برای آلرژیش به من مراجعه کرده بود، آلرژی مقاوم به درمان داشت، اصلاً خوب نمی‌شد و باردار بود. مثلاً شرح حال گرفتم و اینا، گفت: «راستی خانم دکتر من ویپ هم می‌کشم».

گفتم: ای وای! تو بارداری ویپ می‌کشی؟! دعواش کردم و گفتم که هزاران ماده شیمیایی تو اینا وجود داره!
بچه‌ت ناقص می‌شه، بچه‌ت انواع سندروم‌ها رو می‌گیره. چرا داری با خودت این کارو می‌کنی؟ چرا با بچه‌ت این کارو می‌کنی؟اصلاً  آگاهی‌ نداشت و جوان هم بود. مثلاً فکر کنم ۲۲–۲۳ سالش بود.
گفت: «نه، دوستان می‌گن که این بخار آبه، هیچ ضرری نداره، اصلاً اشکالی نداره، تو بارداری هم می‌تونی بکشی!»
گفتم: «خاله‌جون، منبعیت باید دوستات باشن؟!»
گفتم: «به پزشک زنانت گفتی؟»
گفت: «نه!»
دیگه کلی از دستش حرص خوردم در مورد این نمی‌تونی برامون توضیح بدی؟ که اصلاً کلاً ویپ تو بارداری چقدر خطرناکه؟
چون الان متأسفانه، یعنی این تارگت و هدف اصلی این کارخانه‌هایی که دارن ویپ تولید می‌کنن، نوجوانا و دخترا و جوونا هستن.
حتی خود استعمالش تو بارداری یا قبلش…

من می‌خوام بدونم حتی همسرش هم چی؟ چون واقعاً اینم دیدیم:
آقا مرده تو تخت، ویپ دستشه، تو سالن می‌کشه.
اون سیگار یه حرمتی داشت، می‌فرستادن تو تراس، می‌گفتن «حق نداری تو خونه بکشی».
ولی الان ویپ دیگه همه‌جا هست، پشت فرمون هست… خب مثلاً خانم و آقا تو ماشینن با هم، کلی جا می‌رن، خانمه بارداره.می‌خوام کلاً در موردش برامون یه توضیح بده.

پگاه : ببین، حالا یه چیز بی‌ربط اول بگم چون اینو گفتی،
ما چیزهای زیادی می‌شنویم که می‌گن:
«آقا، من می‌گم فامیل گفته… نمی‌دونم همسایه گفته… دوستام گفتن…»

حالا این‌که دوستام گفتن «این بخار آبه»،اینکه اصلاً خیلی غیرمنطقیه.

حالا ما مریض داریم که مثلاً می‌خوایم ببینیم سزارینش کنیم، بعد بهشون می‌گیم ناشتا باشین.
ببین دکتر دشمن شما قطعاً نیست که مثلاً دلش بخواد شما رو گرسنه نگه داره!
مریض‌مون اومده بود تو اتاق عمل چند بار، که دکتر بیهوشی ازش پرسید، گفت من کاچی خوردم ! چرا ؟ چون مادر شوهرم گفته بخور که قوی بشی . ببینید اصلاً این‌جوری نیست. باید به پزشکتون اعتماد بکنین.

حالا اینکه می‌گن که «بخار آبه، نم‌نم، فلان و اینا…»ما یه‌ذره عادت داریم دیگه، تو کارهایی هم که تخصص نداریم، دوست داریم درش نظر بدیم.تو هر چیزی، هر رشته‌ای، نباید این‌جوری باشه.

نه ویپ، آیکاس، سیگار، قلیون …حتی شما در معرض دودش هم قرار بگیرید، براتون تو بارداری ضرر داره.تو بارداری که هیچی، روی ناباروری هم تأثیر می‌ذاره.نه خانما باید استفاده بکنن، نه آقایون. حالا ما که نمی‌تونیم جلوشونو بگیریم، ولی اگر که شما ناباروری دارین،
خیلی وقتا آقایونی که سیگار، قلیون که می‌کشن، حرکت و شکل اسپرم‌هاشون ضعیف می‌شه، تعدادش هم ممکنه کم بشه.

این بهترین حالت اینه که از ۳ ماه قبل، همه اینا رو قطع بکنه، بعد اقدام به بارداری بکنه.
روی اون کیفیت جنینی که می‌خواد تشکیل بشه تأثیر می‌ذاره و خب حالا کیفیت هر چقدر بالاتر باشه، احتمال این که آی‌وی‌اف شما موفقیت‌آمیزتر باشه، بیشتره خیلی وقتا آقایون نمی‌خوان قبول کنن که اونا هم باید اصلاح سبک زندگی انجام بدن،که بارداری موفق‌تر بشه یا ناباروریه برطرف بشه.ما البته این‌جور مواقع که مثلاً می‌دونیم آزمایش اسپرم مشکل داره،معمولاً پیش دکتر اورولوژی هم می‌فرستیم آقایونو، یه وقتی بررسی می‌کنن،یه واریکوسلی چیزی هم وجود داره، ممکنه آقایونم لازم باشه مثلاً یه جراحی واریکوسل انجام بدن.این دیگه بسته به نظر دکتر اورولوژیست متفاوته.

ویپ و آیکاس… آره ما این موردو زیاد داریم. میان می‌گن: «نه خانم دکتر، من که سیگار نمی‌کشم، آیکاس می‌کشم، اصلاً دود نداره!»
نه، اینا همه ضرر داره. الکل، قلیون، آیکاس اینا همه رو باید بذارین کنار،برای این‌که مشکل ناباروری برطرف بشه، یا اینی که بخواین که مثلاً تخمک‌کشی بکنین،یا نه، اصلاً بخواین سالم‌تر زندگی بکنین و کیفیت تخمک‌هاتون هم بهتر بمونه،

مریم : توی خود بارداری هم برای مادر مهمه دیگه.
پگاه : آره دیگه، قطعاً مهمه.آره، من اینم شنیده بودم واقعاً و عجیبه که حالا می‌گن که مثلاً نه، آیکاس نمی‌دونم یا ویپ نه، تأثیر نداره.
چرا بابا، تأثیر داره!

مریم : درباره ناشتا بودن هم یه توضیح بدم که برای چی می‌گن؟اصلاً شما باید ناشتا باشین به خاطر اینکه وقتی اون ماده بیهوشی رو می‌زنن،ممکنه که طرف استفراغ کنه، به خاطر محتویاتی که داخل شکمه.آره دیگه، آسپیراسیون می‌شه و ممکنه اصلاً خفه بشه!کلی دردسر برای اون پزشک، متخصص بیهوشی ایجاد می‌کنه، چون یه چیزی خورده.
پگاه :حالا از این بگذزیم که وقتی شکم هم باز می‌شه موقع سزارین، روده‌هاتون باید پاک باشه،
و اگه نه، این روده‌ها میاد رو رحم، می‌گیره روش.احتمال این که موقع عمل، روده‌ها آسیب ببینه، خیلی بالا می‌ره دیگه.بعد دیگه اون دیگه یه داستان داره.

مریم : ولی حرف مادرشوهر مهم‌تر از حرف متخصص انگار !!!!
من خالم متخصص زن و زایمان بودن،بعد مثلاً می‌گفتش که می‌رفتم براش سزارین،
بعد مریض می‌گفتش که: «راستی، من دو سیخ کوبیده بهم دادن، صبح خوردم که جون داشته باشم!»
هیچی، عمل کنسل می‌شد!
یا: «بهم جگر دادن بخورم، مادرشوهرم گفته جون داشته باشی!»مادرم گفته جون داشته باشیم، هیچی، و عمل کنسل می‌شد به خاطر اینکه مثلاً ناشتا نبود.
این هم یکی از داستان‌های واقعیـه.

پگاه :  آره، اینا رو زیاد داریم.بنابراین به حرف پزشکتون گوش بدین، حتماً.

مریم :  یه چیزی که باز خیلی مثلاً من می‌بینم تو مهمونی‌ها و اینا،می‌بینیم خانم بارداره.
مثلاً خانم مشروب، ودکا و عرق نمی‌خوره،ولی مثلاً می‌بینیم که مثلاً لیوان شراب دستشه،
و می‌گه که:آره گفتن که شراب توی بارداری سیفه و بی‌خطَرِ

راجع به این میشه توضیح بدید ؟

پگاه : آره  اینم اصلاً نداریم.
اصلاً هر چیزی که کوچک‌ترین درصدی از الکل داشته باشه، شما نمی‌خورین.
آبجو، شراب، هر چی اصلاً نباید استفاده بشه.

اینا دیگه واقعاً یه چیزهاییه که در تمام دنیا رعایت می‌شه.ما هم باید رعایت کنیم.
جو نباید آدمو بگیره.باید سعی کنیم اینا رعایت بشه.

یه چیزم ازم پرسیدی در مورد مکمل‌ها.
مریم : آها، یه سؤال خیلی مهم:

ما مثلاً به یه خانمی که می‌خواد باردار شه می‌گیم از سه ماه قبل شروع کن مثلاً اسیدفولیک رو بخور.کسی که می‌خواد فریز تخمک یا جنین انجام بده، بهش می‌گی اسیدفولیک بخوره؟

پگاه : آره، ببین ما یه‌سری مکمل‌هایی هستش که بهشون می‌گیم استفاده بکنین.
حالا اگه به‌صورت خودبه‌خود هم بخواین باردار بشین،بهتره از سه ماه قبل اسیدفولیک و ویتامین D حتماً مصرف بشه.چون اسید فولیک روی سیستم عصبی بچه تاثیر میزاره و حتما باید میزانش توی بدن کافی باشه تا 3 ماه اول بارداری هم حتما باید استفاده بشه . بهترین حالت اینه که از 3 ماه قبل از بارداری اسید فولیک استفاده بشه . حالا یکسری مکمل های دیگه هم هستش که کمک میکنه به بهبود کیفیت تخمک ها برای کسانی که ناباروری هم دارن ممکنه اون هارم ما قبل از تخمک کشی برایشون تجویز بکنیم ،مثل اوباوست این ها کمک میکنن که کیفیت تخمک ها بهتر بشه ولی چیز های دیگه رو هم چک میکنیم هر اختلال زمینه ای وجود داشته باشه.

مثلا شما هایپوتیروئید باشید، تیروئیدتون مشکل داشته باشه قندتون بالا باشد، چاق باشید، همه اینا تأثیر داره ورزش باید بکنین، وزنتونو کم بکنین کم‌کاری تیروئید کنترل بشه، قند کنترل بشه یه بخش یکی پی‌سی‌او‌اس داره، تنبلی تخمدان داره باید متفورمین استفاده بکنه خیلی شرایط فرق می‌کنه آدم به آدم بستگی داره که آزمایشاتون چجور باشه، سونوگرافیتون چجور باشه یکی پولیپ داخل رحم داشته باشه ممکنه مجبورش اول هیستروسکوپی پولیپکتومی بکنه، کیست داشته باشه، ممکنه دو ماه مجبورش دارو بگیره که اون کیسته برطرف شه تا میزان موفقیت آی‌وی‌اف بالاتر بره یه چیز دیگه هم که فکرم به درد بخوره این که خیلی وقتا توی مشکلات ناباروری اونایی که نازایی دارن، حالا سال‌هاست درگیرشن می‌تونن با پارتنرشون، با همسرشون برای مشاوره روان‌پزشکی هم برن خیلی می‌تونه کمکشون بکنه یه وقتایی هستش که فقط این فیریز اصلا مرزا می‌رن آی‌وی‌اف و خب نتیجه نمی‌گیرن تخمک ندارن، تخمک‌ها پوچ در میاد یا این که آی‌وی‌افشون فیل میشه که حالا بسته به شرایط بدنی آدم‌ها سن و سال حتی استرس، خود استرس هم خیلی رو موفقیت آی‌وی‌اف تأثیر می‌ذاره بستگی ممکنه اینا موفقیت‌آمیز نشه آی‌وی‌افشون این‌جوری نیست که شما همیشه هر وقت آی‌وی‌اف بکنین حتما صد درصد آی‌وی‌اف بگیره، نه شانس موفقیت آی‌وی‌اف ممکنه ۳۰ تا ۴۰ درصد باشه تو حالتی که تازه شما شرایط جسمانی و سن و سال و روحی خوبی داشته باشین بنابراین مشاوره روان‌پزشکی کمک می‌کنه بهتون که حالا می‌تونین تصمیم بگیرین اگر یه وقت کسی سنش بالای ۴۵ باشه، تخمک فریز نداشته باشه، جنین فریز نداشته باشه، برای اینکه بتونن مثلا تخمک اهدایی بگیرن یا کسی که رحمشون مشکل داره، آنومالی‌های رحمی دارن یا مثلا آندومتریوز دارن یا اینکه سن دیگه بالا رفته، رحم هی دچار سقط‌های مکرر می‌شه، می‌تونن رحم اجاره‌ای بگیرن. اینا رو داریم تو کشور و قانونیه و انجام می‌شه؛ هم تخمک و جنین اهدایی، هم رحم اجاره‌ای.حتی بعضی وقتا آقایانی هستن که آزواسپرمی دارن.
مریم : آقایانی که اسپرم ندارن؟
پگاه : آره، مثلا ممکنه به هر دلیلی ممکنه این پیش بیاد. حالا مادرزادی باشه، لوله‌های اسپرم‌سازشون مشکل داشته باشه یا مثلا تحت یه رادیوتراپی یا شیمی‌درمانی قرار گرفته باشن، این از بین رفته باشه. آقایانی که اسپرم ندارن می‌تونن جنین اهدایی بگیرن.
اونا دیگه با جنین اهدایی اون کار براشون انجام می‌شه.
مریم : بچه‌ش شکل اون کسی می‌شه که اهدا کرده؟
پگاه : آره دیگه، احتمالاً. می‌گم معمولاً وقتی می‌خوان اینا رو انتخاب بکنن توی همه مراکزی که می‌رن، معمولاً سعی می‌کنن که از نظر ظاهری و قد و هیکلی و اینا یه نفری رو انتخاب بکنن که شباهت داشته باشه.
مریم :  مثلا پدر مادر سفیدپوستن، اون اهداکننده سیاه‌پوست نباشه.
پگاه : آره، مگر اینکه خودشون دیگه دوست داشته باشن، معمولاً توی کشور ما این‌جوریه که خیلی سعی می‌کنن که شبیه باشه و حالا از نظر هیکل و اینا مثلاً بخوره بهشون.

مریم: شرایطی وجود داره که ما یک خانم رو از ویریز تخمک یا جنین یا از انجام آی وی اف منع کنیم ؟ و بگیم ما برای شما این کار رو انجام نمیدیم ؟

پگاه :   ببین منع مصرف داروهای هرمونی توی یه سری از مریضا وجود داره. مثلا کسایی که سابقه بیماری‌های قلبی شدید دارن یا سابقه دی‌وی‌تی و آمبولی دارن، همون اصطلاح لخته شدن خون توی پا. مثلا کسایی که اختلالات ترومبوفیلی و انعقادی دارن، نمی‌تونن این داروهای هرمونی دریافت بکنن.و حالا کسایی که سابقه کنسرهایی وابسته به هورمون دارن مثلا سرطان پستان ، که مثلا وابسته به هورمون باشه و اینا. حالا یه سری بیماری‌های دیگه هم هست، بیماری‌های روماتولوژی، کلیوی، کبدی و اینا که اونا بستگی داره به این‌که پزشک معالجشون اوکی بده برای انجام این کار یا نه. که اینا قبلش باید حتما بررسی بشه. ولی کسایی که منع دریافت داروی هورمونی دارن بیشتر کسایی هستن که مشکل قلبی شدید دارن یا سابقه دی‌وی‌تی و آمبولی دارن. البته گاهی اوقات میان از تو سیکل طبیعی هم تخمک‌کشی انجام می‌دن، یعنی فقط نگاه می‌کنن ببینن خودتون همون ماه چقدر مثلا تخمک آزاد می‌کنین. یا حالا یه سری قرص‌هایی هم هست که می‌تونه کمک بکنه. دیگه خیلی تخصصیش نمی‌کنیم. ممکنه مثلا از تو سیکل طبیعیتون هم تخمک‌کشی براتون انجام بدن. حالا یه دونه، دوتا، ستا، چهارتا، هرچندتا که مثلا بشه همونو براتون نگه دارن، مخاطبش همون کسایی‌ان که نمی‌تونن داروهای هورمونی دریافت بکنن.

یه چیز دیگه‌ای که می‌خوام بگم برای کسایی هست که مثلا سقط‌های مکرر دارن و اومدن جنینی که سقط شده رو بررسی کردن. یه‌سری بیماری‌های ژنتیکی خاصی وجود داره که توی اونا مثلا جنین حتما سقط میشه یا حالا اصلا باید سقط بشه به خاطر اون بیماری‌ای که داره. برای اونا میان اسپرم و تخمک رو می‌گیرن، می‌برن توی آزمایشگاه، لقاح می‌دن و یه روشی به اسم PGD و PGS هست، میان روی اونا تست ژنتیک انجام می‌دن. مثلا ممکنه از چهارتا جنین فقط یه‌دونش سالم باشه. همون یه‌دونه سالمه رو میان براشون انتخاب می‌کنن و داخل رحم کاشت می‌دن. البته که اونم هزینه‌ش اضافه‌تر میشه دیگه، مثلا ممکنه یه بیست میلیون بشه اضافه بشه.

خیلی جالبه که می‌تونین مثلا بیماری‌های ژنتیکی خاصی که ممکنه باعث سقط مکرر بشه رو با این روش مثلا کنترل بکنین. و تعیین جنسیت،

مریم :  آی خیلی ساله پرطرفداره، میشه اون‌طور کرد؟

پگاه :  آره، تعیین جنسیت هم به همین روشه. می‌برن مثلا تخمک‌کشی و اسپرم و اینا رو انجام می‌دن، باز لقاح داده میشه، میان به‌صورت ژنتیکی‌شون رو بررسی می‌کنن، ببینن که مثلا شما 9 تا جنین تشکیل شده.از این نه تا ممکنه مثلا سه‌تاش دختر بشه، شیش‌تاش پسر بشه یا ممکنه همش پسر بشه. اگه شما دختر بخواین، همش پسر بشه، خب دیگه نیست دیگه، باید یه بار دیگه دوباره این کارو انجام بدین که مثلا اون جنین مد نظرتون تشکیل بشه یا نشه. اون دیگه شانسه دیگه، بستگی داره به اون اسپرم و تخمکی که با هم دیگه لقاح داده می‌شن، دختر و پسرشون چندتا بشه. ولی آره، تعیین جنسیت هم میشه.

مریم :  مثلا یکی که چهارتا دختر داره، حتما دلش پسر می‌خواد، می‌تونه این کارو انجام بده که بچه…

پگاه : آره، این کار زیاد انجام می‌دن. البته تو کشور ما، دیگه آره، تعیین جنسیت براشون خیلی وقتا مهمه.

مریم : پس خوبه، به‌خصوص اگه واقعا یه چیز آپشن خیلی مهمه برای اونایی که واقعا براشون مهمه.

پگاه : آره، تعیین جنسیت هم البته از آی‌وی‌اف معمولی هزینه‌ش بیشتر قطعاً، چون همون تست ژنتیکه باید روش انجام بشه.

مرسی واقعاً، عالی بود، خیلی خوب بود. و این سوال هایی که الان دربارش حرف زدیم واقعا سوال خیلی ها هست و میتونه یه تلنگر باشه برای دختر هایی که الان بیخیال بچه دار شدن هستن و بعد یهو به خودشون میان میبینن فرصت رو از دست دادن و اون AHM اومده پایین ویا به هر دلیلی دیگه ذخیره تخمدانشون کم شده .

پگاه : ببین واقعا نظر آدم در طول زمان تغییر میکنه ممکنه 30 سال تا 40 سال آدم دلش بچه نخواد ولی بعد 40 سال دلش بخواد بچه دار بشه . من همیشه به مریض های که میگن : نه من به هیچ عنوان نمیخوام بچه دار بشم ، میگم شاید یه روزی با یکی آشنا شدی که انقدر دوسش داشتی که دوست داشتین با هم دیگه بچه دار بشید آدم این شانس رو نمیتونه از خودش بگیره ،آقایون میتونن اسپرم در سن بالا تر هم تولید بکنن ولی خانم ها با توجه به اینکه ذخیره تخمدان شون تموم میشه بهتره تخمک هاشون رو فریز بکنن ، مقاومت نکنید و ضرر نداره آدم خواست استفاده میکنه اگه به سلامتی خودش بچه‌دار شد که چه بهتر، نخواست هم می‌تونه اهدا بکنه، اینا هست دیگه.

مریم : یک چیزی برام جالبه که حالا باز حرف اومد، این جنین‌هایی که فریز می‌شن، یعنی حالا، بعد اگه نخوان جنین رو چیکار کنن؟

پگاه : یه چیزی که من بهت بگم، این جنینی که فریز می‌شه، مثلا اون‌جوری نیست که حالا خیلی‌ها فکر می‌کنن که به صورت شماتیک تصویر یک جنین واقعی مثلا تو ذهنشونه. اینا یه سلوله‌ست در اصل. سلول یه سه‌روزه یا پنج‌روزه هستش که براشون مثلا فریز می‌کنن. اون‌جوری نیست که اون شماتیک جنینی که شما فکر می‌کنین مثلا تو الکل، تو فیلم‌های قدیمی‌ها نشون می‌ده، اون شکلی نیستش.اگه ببینن که پولش پرداخت نشه، چیز می‌شه دیگه، دور ریخته می‌شه، دیگه نگه‌داریش نمی‌کنن. یعنی اگه سال‌به‌سال شما شارژش… نمی‌دونم کجا می‌ریزن راستشو بخوای اینو واقعا نمی‌دونم. یعنی می‌تونی تو دیگه وقتی دفریز بشه، وقتی که از فریز دربیاد، خودبه‌خود دیگه از بین می‌ره، یعنی کارکردی نداره. یعنی از اون مخزنش که خارج بشه، دیگه بعد از یه مدتی دیگه اون دیگه عملکرد…

مریم : جناییش نکنیم پس.

پگاه :  نه، جنایی نمی‌شه. ببین، می‌تونن از بعضی رضایت بگیرن که ممکنه اصلا خودشون دلشون بخواد اهدا بکنن تخمک رو. اگه کسی دلش بخواد، می‌تونه اهدا بکنه به کسایی که تخمک ندارن یا جنین ندارن که بتونن از اون استفاده کنن.

مریم : ولی توصیه می‌کنی که اگر کسی هم مثلا آی‌وی‌اف کرد یا از تخمکش استفاده کرد ولی بقیه‌شو باز نگه داره؟

پگاه :آره، ببین، شاید آدم بخواد بچه‌ی دوم مثلا داشته باشه. حالا اینو باز دیگه یه‌ذره سلیقه‌ایه دیگه. ولی می‌تونن برای بچه‌های آینده‌شون واقعاً…هزینه‌ی یه میلیون، دو میلیون سالانه که حالا تا الان انقدر بوده، چیزی نیستش که آدم حیفش بیاد. دیگه اون پروسه رو تا انجام دادی و داروها رو استفاده کردی و اتاق عمل رفتی، اینو بخوای همه رو بریزی دور.

مرسی، دستت درد نکنه، عالی بود. واقعاً متشکرم، خیلی خوشحال شدم.