در این اپیزود به موضوع ویروس HPV، شایعترین بیماری منتقلشونده از راه جنسی و عامل اصلی سرطان دهانه رحم، پرداخته میشود. همراه با دکتر شهریار ناطق، متخصص کلیه و مجاری ادراری و تناسلی، به بررسی اهمیت واکسیناسیون، شایعات پیرامون واکسن HPV و عوارض احتمالی آن میپردازیم. گوش دادن به این اپیزود به شما کمک میکند تا اطلاعات دقیقتری در مورد ویروس HPV، ضرورت واکسیناسیون و روشهای صحیح پیشگیری از این بیماری به دست آورید. اسپانسر این اپیزود داناوان هستش. دانوان چیه؟ یه پلتفرم هوش مصنوعی فارسیه که شما بدون داشتن هیچ دانش فنی خاصی میتونید ایدههاتون رو شخصیسازی کنید. این ایده میتونه یه سامانه مشاوره و رواندرمانی باشه یا مثلاً میتونه یک سامانه پاسخدهی به تلفن هوشمند باشه. هر ایدهای که دارین میتونید خودتون شخصیسازی کنید. حالا خیلی هم میگن ما هیچی از هوش مصنوعی نمیدونیم، هیچی بلد نیستیم. اگر شما جزو این گروه هستین میتونید توی کارگاههای رایگان و آنلاین تیم داناوان شرکت کنید. شهریار ناطق : من هم سلام عرض میکنم خدمت شما و همهی بینندگان و شنوندگان پادکستهای درما کلینیک. امیدوارم بحث خوبی با هم دیگه داشته باشیم. متأسفانه این روزا خیلی مُد شده که پیجهایی تو اینستاگرام هستن که ادعا میکنن “درمان قطعی زگیل تناسلی”، “دکتر زگیل”، “درمانگر ویژه زگیل تناسلی”. یه سری از مقالات جدید دقیقاً میگن که توی خانمهایی که ضایعات پیشسرطانی یا همون CIN 1 تا 3 دارن و با هر روشی این ضایعات رو جراحی میکنن، اگه واکست بزنه در زمانی که فهمیده مبتلا شده احتمال عود ضایعات کاهش پیدا میکنه . شهریار ناطق : بله، دقیقاً! چون من همیشه به بیمار ها میگم که خب الان شما این نوع هارو گرفتید و ممکنه حالا در معرض نوع های دیگه باشید و واکسن از اون نوع های دیگه جلو گیری میکنه این یک داستان و داستان دیگه اینه که وقتی شما مبتلا به یک تایپ زیگیل میشید درواقع بدن باید ایمنی پیدا بکنه ولی در مواردی دیده شده که فرد دوباره بعد از چندین سال به همون تایپ مبتلا شده .حتی این استثنا هم بزاریم کنار ، وقتی یک فردی مبتلا به چند نوع تایپ زیگیل شده میتونه واکسن بزنه که از بقیه تایپ ها حداقل خیالش راحت باشه و پس باز هم تاکیید میکنیم این که شما مبتلا به زیگیل تناسلی شدی این منافاتی با زدن واکسن نداره . راه های پیشگیری و درمان HPV، زگیل تناسلی
و خیلی راحت یاد بگیرین یا میتونید ویدیوهاشون رو توی سایتشون ببینید. حالا یه چیز بامزه براتون تعریف کنم. من خودم نمیدونم اصلاً داناوان یعنی چی. از تیمشون سؤال کردم، بهم گفتن که داناوان از دو تا کلمه “دانا” و “آوان” ساخته شده. “دانا” که یعنی همون دانایی و “آوان” در واقع یعنی سرآغاز. داناوان یعنی سرآغاز دانایی.
با ما همراه باشین.
بهتون پیشنهاد میکنم که نسخهی ویدیوی این پادکست رو نگاه کنین، به خاطر اینکه تمام اصطلاحات رو با توضیحات کامل اونجا بهتون نشون دادیم. لینک ویدیو رو براتون توی بخش توضیحات گذاشتیم..
سال 1950 میلادی تو آمریکا یک خانم جوان آفریقایی-آمریکایی با درد خیلی زیاد و سراسیمه به بیمارستان جانز هاپکینز مراجعه کرد. اونجا آقای دکتر جونز اومد از بدن این خانم سلولهاشو نمونهگیری کرد و متأسفانه براش تشخیص سرطان دهانه رحم رو گذاشتند. پزشکهای اون بیمارستان نتونستن برای این خانم جوان کاری انجام بدن و این خانم توی سیویک سالگی با داشتن پنجتا فرزند بر اثر سرطان دهانه رحم فوت شد. اما سلولهای این خانم جاودانه شد.
سلولهای این خانم توی بدن همهی ماها وجود داره. چجوری؟ زمانی که خانم “هنریتا لکس” توی اون بیمارستان بستری بود، از سلولهای بدنش نمونهگیری کردن و آقای دکتر گای اومد روی سلولهاش یه سری کار انجام داد و تونست سلولهای بدن این خانم رو توی آزمایشگاه تکثیر کنه. در واقع این یک تحول بزرگ توی علم محسوب میشه. دکتر گای سلولهای تکثیرشده رو به تمام آزمایشگاههای مهم دنیا و شرکتهای داروسازی مهم دنیا ارسال کرد، بدون اینکه هزینه دریافت کنه.
چند سال بعد اولین واکسن فلج اطفال یا پولیو از سلولهای همون خانم “هنریتا لکس” ساخته شد و در واقع این یک تحول خیلی خیلی عظیم بود. چند سال بعدش واکسن هپاتیت رو از سلولهای این خانم ساختند و چند سال بعدش واکسن HPV رو از سلولهای این خانم ساختند. در واقع اولین واکسن HPV از سلولهای همون خانم “لکس” که سرطان دهانه رحم گرفته بود ساخته شد.
امروز در خدمت آقای دکتر شهریار ناطق، جراح و متخصص کلیه و مجاری ادراری و تناسلی هستیم. ما امروز آقای دکتر رو از اتاق عمل کشیدیم بیرون، یعنی واقعاً حتی یک ساعت هم فرصت نداشتند انقدر که عملهاشون پشت سر هم چیده شده بود. من کلی ازشون خواهش کردم که وقتشون رو امروز به ما بدن.
سلام آقای دکتر، خوش اومدین
مریم دلشاد :خیلی ممنون آقای دکتر. میشه اول برامون اصلاً توضیح بدین که این ویروس چی هست؟ چرا انقدر اطلاعات راجعبهش کمه؟ چرا انقدر اطلاعات راجعبهش ضد و نقیضه؟ واقعاً یعنی هر لحظه درمورد این ویروس یه چیزی میشنویم و متأسفانه، متأسفانه توی ایران اطلاعات درموردش واقعاً کمه.
شهریار ناطق :ببینید خانم دکتر، ویروس زگیل تناسلی یا در واقع همون HPV یا زگیل تناسلی، بیماری شایعترین… من این “ترین” رو تأکید میکنم چون اهمیت موضوع رو نشون بدیم… شایعترین بیماری منتقلشونده از راه جنسی هستش. قدرت سرایت و انتقال این ویروس بسیار بالا هست، یعنی خیلی به هر حال دیده شده.
شخصی که حتی در سابقهاش مثلاً یک بار فقط یه ارتباط جنسی داشته، ممکنه به این ویروس مبتلا بشه. این اهمیت انتقال این ویروس رو نشون میده و طبیعتاً اهمیت پیشگیری. اما خوبیاش این هست که در اکثر موارد، تأکید میکنم، دیده شده که در بالای 90% موارد این ویروس طی دو سال خودبهخود از بین میره.
مریم دلشاد :چجوری؟
شهریار ناطق : توسط سیستم ایمنی بدن.
حالا در ادامه بحث باید بیشتر به این موضوع بپردازیم که اصل داستان در مقابله با این ویروس، مثل هر ویروس دیگه، سیستم ایمنی بدن هست. یعنی خود بدن باید بیاد و در واقع با ویروس مقابله بکنه.
اگه بخوایم به علائم این ویروس اشاره کنیم، بیشتر به صورت برجستگیهای گوشتی هستن. اغلب برجسته هستن، ولی در بعضی موارد ممکنه بسیار صاف یا فلت هم باشن. اما گوشتی هستن، به رنگ پوست یا تیرهتر از پوست، و سطح خشن یا زبری دارن. شبیه خالهای گوشتیای که روی گردن و دست و پای خیلی از افراد دیده میشه.
اینها میتونن به صورت دونهدونه یا چندتایی ظاهر بشن. همچنین بیشترین موارد انتقال این ویروس از طریق روابط جنسی هست. انتقالش از طریق تماس نزدیک یا کلوز کانتکت، تماس پوست به پوست در حین رابطه جنسی یا تماس مخاط دهان با پوست در اورالسکس هست.
مریم دلشاد :آقای دکتر، کلّاً چند نوع HPV تا حالا در دنیا شناخته شده؟
شهریار ناطق :ما بیشتر از صد تایپ HPV یا همون ویروس “هیومن پاپیلوما ویروس” داریم. حدود چهل تایپ از این ویروس میتونن در انسان ایجاد بیماری کنن. گفتن این نکته خالی از اهمیت نیست که تنها مخزن این ویروس، انسان هست.
یعنی در جای دیگهای دیده نمیشه. انتقال به سایر موجودات، مثل حیوانات، در انسان دیده نشده. و حدود دوازده تایپش هم تایپهای “هایریسک” هستن. این که میگیم “هایریسک” یا “لوریسک”، اهمیتش از این جهت هست که تایپهای “هایریسک” میتونن در طول زمان باعث تغییرات سلولی و ایجاد کنسر یا سرطان بشن.
همینطور شما توی بحثتون فرمودین شایعترین عامل سرطان دهان رحم که خب ما میدونیم چهارمین سرطان شایع دنیا هست، توسط ویروس HPV هست. یعنی ویروس HPV عامل بیشتر از 70 تا 90 درصد موارد سرطان دهان رحم شناخته شده. دیده شده که این سرطان توسط ویروس HPV اتفاق میافته.
سرطانهای دیگهای هم ممکنه توی بدن اتفاق بیفته به علت ویروس HPV، که خب شیوع کمتری دارن، مثل سرطان آلت تناسلی در آقایون (سرطان پنیس)، سرطان ولو (در زنان)، سرطان آنال (مقعد) و سرطان حلق و حنجره، همون “اُروفارنکس”.
مریم دلشاد : پس توی آقایون هم میتونه سرطان ایجاد کنه.
آقای دکتر، در مورد واکسیناسیونش هم میشه برای ما توضیح بدین؟
شهریار ناطق :مسئله واکسیناسیون، مسئله بسیار بسیار مهمی هستش. با توجه به این که شیوع این بیماری بسیار بالا هست، یه پرانتزی باز کنیم؛ شاید به نوعی شیوع این بیماری در جامعه ما، در کشور عزیز ما، از سطح نُرم جهانی هم بالاتر باشه.
دو تا دلیل عمده برای این موضوع وجود داره:
یکی، سطح پایین واکسیناسیون در جوانهای ما. ما خودمون میدونیم که خیلی به این موضوع اهمیت داده نمیشه.
. خیلی وقتا وقتی ما به یه خانم جوون میگیم چرا واکسن نمیزنی، میگن یا واکسن در دسترس نیست یا قیمتش بالاست. خب درست هم میگن، منم قبول دارم که واکسن یهکم سخت پیدا میشه و دردتسرس هست .و قیمتش بالا هستش .
ولی خب، متأسفانه همون خانم جوون یه هزینه برای علمه بینیش انجام میده ویا هزینه برای کارای زیبایی انجام میده ، ولی این که برای سلامتی خودش لازمه، خیلی راحت ازش میگذره. متتاسفانه توجیه نشده براش.
ببینین، من همیشه به مریضام تو کلینیک میگم: یه وقت هست که بهمون بگن واکسنی هست که مثلاً 30 درصد احتمال سرطان گرفتن رو کم میکنه، خب من و شما مشتاقانه از اون واکسن استقبال میکنیم و میگیم چقدر خوب .حد اقل همون 30 درصد شانس مبتلا نشدن کم بشه . این یه مثال بود، طبیعتا همچین واکسنی وجود نداره اما درمورد واکسن زیگیل تناسلی
دیده شده که این واکسن میتونه حدود 70 تا 90 درصد شانس سرطان دهانه رحم رو تو خانمها کم میکنه. خب این خیلی خوبه . خیلی خوبه که شما یک واکسنی بزنید که ، مطمئن باشی حدود 70 تا 90 درصد یه سرطان مهم رو از زندگیت حذف میشه. چه چیزی بهتر از این؟
اونم با توجه به شیوع بالای زگیل تناسلی. متأسفانه چون اهمیت واکسن در کشور ما پررنگ نشده، خیلی بهش پرداخته نشده.
حالا من و شما درمانگر اجتماعی نیستیم، ولی چیزی که تو جامعه میبینیم اینه که روابط چندشریکی (مولتیپارتنری) تا حدی وجود داره. این روابط چندشریکی و پایین بودن سطح واکسیناسیون باعث شده شیوع این ویروس تو جامعهمون زیاد باشه.
طبق بعضی آمارهای غیررسمی ، باز هم تاکید میکنم ، چون متأسفانه موضوع یه تابو هست و خیلی بهش اهمیت داده نمیشه، دیده شده که تو افرادی که از نظر جنسی فعال هستن، شیوع این ویروس خیلی بالاست. مثلاً بعضی آمارها میگن از هر 3 نفر، 1 نفر مبتلا میشه، یا بعضی آمارها میگن از هر 10 نفر، بین 5 تا 6 نفر تو یه دورهای از زندگیشون مبتلا به این ویروس هستن ..
باز تاکیید میکنیم ،با توجه به قدرت سرایت بالای این ویروس و پایین بودن سطح واکسیناسیون تو جامعه، وجود اینجور آمارها اصلاً دور از ذهن نیست.
مریم دلشاد : ممنون آقای دکتر . کلا در مورد واکسنش من یه توضیحی بدم..
چون تو خیلی از کشورهای دنیا این واکسن جزو واکسیناسیون روتین هست . یعنی برای بچهها از 10 یا 11 سالگی هم برای دخترها و هم برای پسرها تزریق میشه. ولی متأسفانه تو ایران هنوز این واکسن تو برنامه روتین واکسیناسیون قرار نگرفته، که خب این واقعاً ناراحتکننده است.
مثلاً ما بخوایم به پدر و مادرها بگیم که از 10 سالگی شروع کنین واکسن گارداسیل رو برای بچههاتون بزنید، ممکنه خیلیاشون تعجب کنن یا جدی نگیرن. اما شما که تو این زمینه استادی و میدونین، واقعاً بهترین زمان یا همون گلدن تایم تزریق این واکسن، بین 10 تا 26 سالگیه. یعنی بیشترین اثر رو زمانی داره که توی این سن تزریق میشه .
حالا مقالات میگن که حتی تا 45 سالگی و بیشتر هم میتونه مؤثر باشه، ولی این اثرگذاری تو سنین کم خیلی بیشتره. و وقتی در سن کم تزریق بشه به بسار موثر تره و اگر در سن کم قبل از اولین رابطه جنسی تزریق بشه، تا 97 درصد این واکسن اثربخشی داره، که عدد خیلی بزرگیه.
آقای دکتر، چون که تو ایران این واکسن هنوز جزو واکسیناسیون روتین نیست و ما هم نمیدونیم که چه زمانی واقعا وارد روتین میشه و امیدواریم بشه، شما تو کلینیک به پدر و مادرها چه توصیه ای دارین ؟و بهشون چی میگین ؟ چجوری قانعشون میکنین که این واکسن رو برای بچههاشون تزریق کنن؟
شاهریار ناطق :ببینین، خانم دکتر، واقعیت اینه که هنوز سطح مطلوبی تو جامعه ما برای تزریق این واکسن وجود نداره. بیمارانی که مراجعه میکنن و مبتلا به زگیل تناسلی هستن، میگن که اصلاً نمیدونستیم همچین چیزی وجود داره! اصلاً نمیشناختیمش و نمیدونستیم اهمیتش چیه.
خب، باز هم دارم میگم، متأسفانه عدم وجود 2 واحد آموزش بهداشت جنسی در دروس مدارس توی دبیرستانهای ما یا حتی توی درسهای دانشگاهی. حالا اگر هم نخوان توی دبیرستان این آموزشا رو بذارن و مسئولین بگن که زود باشه (که به نظر من باید باشه)، حداقل وجود دو واحد درس بهداشت جنسی توی دانشگاهها خیلی ضروری باشه ..
این هارو باید توضیح بدن، از انواع بیماریهای جنسی ، مقاربتی گرفته تا اهمیت واکسنها. خیلی از بیمارایی که مراجعه میکنن میگن تا قبل از ابتلا اصلاً نمیدونستن همچین بیماریای هست یا این که راه پیشگیری داره.
خب طبیعیه، همیشه پیشگیری بهتر از درمانه. وقتی کسی به بیماری مبتلا میشه، ممکنه کلی هزینه مادی و معنوی بهش تحمیل بشه، تا اون هزینه واکسن..
یه نکته دیگه هم که وجود داره، اینه که وقتی ما توی کلینیک به پدر و مادرها توصیه میکنیم واکسن رو برای بچههاشون بزنن،میگن که : خب بچه ما که رابطه جنسی نداره . برای چی باید واکسن زده بشه ؟ببینید چند مسئله هستش ..
اولاً این که بچه شما رابطه جنسی داره یا نه، به شما و خودش مربوطه و به درمانگر ربطی نداره. اما حتی اگه در مورد دختر خانمها صحبت میکنین، خب میدونین که این بحثهای “هایریسک” بودن و احتمال ابتلا به سرطان تو خانمها خیلی برجستهتر و مهمتره تا در آقایون ..
حالا اگه اون دختر خانم به هر دلیلی تصمیم بگیره تا قبل از ازدواجش رابطه جنسی نداشته باشه (که بازم میگم این یه امر شخصیه و به خودش و پدر و مادرش مربوطه)، ما نمیتونیم از اون شریک جنسی آیندهش، یعنی اون آقاپسری که قراره باهاش ازدواج کنه، اطمینان داشته باشیم. ممکنه اون پسر تو گذشته رابطه جنسی داشته باشه و حامل یا ناقل این ویروس باشه.
در مورد زگیل تناسلی، ما میدونیم که متأسفانه این ویروس ممکنه تا سالها بعد از ابتلا تو بدن بمونه، بدون هیچ علامتی. و حتی اگه شخصی علامت نداشته باشه، قابلیت انتقال رو داره. این یکی از نکات منفی و بدِ قضیهست. یعنی شما نمیتونین بفهمین که این شخصی که الان پارتنر شماست یا همسر شماست، آیا این ویروس رو داره یا نه.
بازم این یه بحثیه که باید بیشتر بهش بپردازیم. در مورد آقایون، متأسفانه هیچ تست قطعی و اپرووی شدهای برای تشخیص زگیل نداریم. خیلی از آزمایشگاهها به خاطر مسائل مالی یا دلایل دیگه، تستهایی رو انجام میدن، ولی واقعیت اینه که تا همین لحظه که داریم حرف میزنیم، از نظر CDC هیچ تست قطعی و استانداردی برای تشخیص زگیل تناسلی در آقایون وجود نداره. و ما در هیچ آقای و تاکیید میکنم در هیچ آقایی به طور قطع نمیتونیم بگیم که این آقا مبتلا نیست .
. ممکنه زائده فرد رو ببینیم و تشخیص بدیم که مبتلاست، اما درباره عدم ابتلا نمیتونیم در هیچ آقایی اظهارنظر قطعی داشته باشیم. بنابراین درباره نصف جامعه نمیتونیم به طور قطعی بگیم که مبتلا هستن یا نه.
ودر نصف دیگهی جامعه،این ویروس میتونه باعث ایجاد بالقوه سرطان بشه. عقل سلیم حکم میکنه که ، این چرخه انتقال شکسته بشه.
شما بهتر از من میدونین موقعی یه بیماری همهگیر کنترل میشه و چرخه انتقالش شکسته میشه که یه سطح قابل قبولی از جامعه حداقل 70درصد واکسینه شده باشن.ایمن شده باشن . تا زمانی که در مملکت ما این نگرش وجود نداشته باشه ، این چرخه انتقال همینطور ادامه پیدا میکنه. متأسفانه شیوع این بیماری همچنان بالا میمونه . دیروز داشتم یه مقاله میخوندم که اهمیت واکسن رو نشون میده. دیده شده تو کشورایی که بیشتر از ده سال سابقه واکسیناسیون دارن، در خانم های بین 14 تا 19 ساله حدود 81 درصد و تو خانمهای 20 تا 24 ساله حدود 76 درصد شیوع ویروس HPV کاهش پیدا کرده.
خب این درصد خیلی خوبیه و نشون میده واکسن چقدر اثربخش بوده. به همه پدر و مادرها توصیه میکنیم که اگر میخوان یه خدمت خیلی خوب برای بچههاشون انجام بدن. چه دختر وچه پسر، فرقی نداره . واکسن رو انجام بدن بهترین سن واکسن هم، همونطور که شما فرمودین، بین 10 تا 11 سالگیه.
گرچه تو بعضی کشورهای غربی، به خاطر نگرانیهای مربوط به کودکآزاری یا مسائل دیگه، حتی میگن از 9 سالگی میتونین واکسن رو شروع کنین.
باز هم تکرار میکنم، میدونیم که زیر 15 سال، دو دوز واکسن لازمه، با فاصله 6 تا 12 ماه. ولی بالای 15 سال،3 دوز هست گرچه بعضی مقالات جدید میگن که حتی دوزهای کمتر هم میتونه اون افیکیسی لازم رو داشته باشه.
یعنی دیده شده که وقتی یه دوز واکسن میزنین، سه ماه بعد بدن عملاً ایمنی پیدا میکنه. دوز دوم زیر 15 سال باعث میشه این ایمنی پایدارتر و ماندگارتر بشه.
در مورد سن واکسن هم که شما اشاره کردید، یه چیزی که از ما تو مطب زیاد میپرسن، اینه که CDC میگه تا 26 سالگی تزریق واکسن رو توصیه میکنه.
اما سؤال زیادی که تو کلینیک ازم میپرسن اینه که “بعد از 26 سالگی چی؟”
مسئله این هست که تکست های ما برای آمریکا هستش . توی آمریکا این واکسن جزء برنامه واکسنسیون همگانی هستش و خود دولت این واکسن رو تزریق میکنه . در ایران این واکسن یک امره شخصیه و متاسفانه هنوز همگانی نشده . توی کتاب نوشته شده که 26 سال به بعد ( این واکسن تا 45 سالگی قابل استفاده هست )میگه 26 سالگی به بعد کیس باید تصمیم بگیره که آیا این واکسن زده بشود یا خیر .من توی کلینیک خودم ،بیشتر همین کارو میکنم . فرض کنید مثلا یک آقای 30 ساله ای که مجرد هست و قصد ازدواج هم نداره و یک فرد فعال هست از نظر جنسی خب من به این آقا میگم که :ممکنه 2 هفته دیگه ،1 الی 2 ماه دیگه با یک شریک جنسی جدید آشنا بشیدو هیچ تضمینی نیست که اون شریک جنسی شما حامل یک ویروس نباشد که به شما انتقال داده نشه . پس بهتره که در این شرایط واکسن زده بشه .گرچه باز هم میگیم واکسن برای پیشکیری هستش نه برای درمان ، پس عملا روی اون مورد های قبلی که شما مبتلا شدی واکسن نمیتونه تاثیر بزاره .بخاطر همین هست که میگیم بهترین سن تزریق واکسن 11 تا 13 سالگی هستش و قبل از اولین رابطه جنسی . اینجوری واکسن خیلی خوب میتونه تاثیر داشته باشه چون شما هنوز نوعی رو از این ویروس نگرفتید .بعد از اون چون ممکنه شما به بعضی از موارد مبتلا شده باشید ، طبیعتا واکسن روی اون ها دیگه تاثیر ندارد ولی روی بعدی ها تاثیر میزاره . پس بنابر این هرچقدر سن تزریق واکسن کمتر باشه چون شما سابقه جنسیتون کمتره و احتمال ابتلاتون کمتره ،و تاثیر واکسن بالا تر هستش .
مریم دلشاد : اقای دکتر CDC سال 2024 یه آپدیت داد برای واکسن گارداسیل و دقیقا همون حرف های قبلیش رو زد که زیر 15 سال 2 دوز به فاصله 6 ماه و بالا 15 سال 3 دوز (0_1_6 )تا 12 . (0_2_6) تا 12 . ولی جالبه WHO توی آپدیتی که سال 2022 داده یه توصیه کرده . اولا که WHO معمولا هدفش اینکه آدم های بیشتری توی سطح دنیا واکسینه بشن و خیلی حالا تاکیدش روی سرطان های دختر ها هستش . و گفته زیر 21 سال یک یا 2 دوز تزریق کنن به فاصله 6 ماه . بالای 21 سال 2 دوز مثلا الا و 6 ماه دیگه .و همش تاکیدش رو دختر ها هستش . به احتمال خیلی زیاد WHO هدف سازمان بهداشتی جهانی اینه که در سطح دنیا دختر های بیشتری واکسینه بشن و جلو گیری بشه از سرطان . خیلی مریض ها از مت میپرسن که چرا میگین که 3 تا واکسن بزنیم بالای 15 سال ؟ چرا سازمان بهداشت جهانی گفته که 1 دوز هم زیر 21 سال کافیه ؟یا بالای 21 سال 2 دوز ؟ این خیلی سوال میشه و خب من چیزی که بهشون میگم :چون مقاله ها گفتن حتی یک دوز هم موثره و در بعضی کشور ها مثل ایران هزینه ای واکسن بالاست و دولت هزینه رو نمیده احتمالا WHO هدفش همینه که حتی 1 دوز برای اون آدم زیر 21 سال تزریق شه که یک اثری رو براش بزاره . من میخوام بدونم که چرا CDC با WHO متفاوته گفته هاشون ؟
شهریار ناطق:دقیقا بحثی که شما فرمایش میکنید هست . بسیاری کاستمبنیفیت دیگه بسیاری این که CDC بیشتر خب توی جامعه آمریکا رو داره بررسی میکنه خب یه جامعهای هستش که دسترسی به واکسن خب اونا خیلی راحت هست، واکسن اصلاً جز برنامه همگانیشون هست خب اون خودش رو نگاه میکنه. WHO شاید یه نگاه فراگیریتر داشته باشه، کل دنیا رو داره نگاه میکنه. مثلاً من خودم توی کلینیک خودم به خانوما میگم که شما سعی کنید که گارداسیل رو بزنید. حالا به هر دلیلی نتونستین گارداسیل رو بزنید، دسترسی براتون سخت بود، قیمتش براتون بالا بود یا هر دلیل دیگهای، سعی کنید حتی قطعاً پاپیلوگارد رو بزنید. پاپیلوگارد که واکسنی هست که داخل ایران تولید میشه و اینجوری مشابه سرواریکسی هستش که توی انگلیس تولید میشه. 2 نوع رو فقط پوشش میده شونزده، هیجده. خب شما بهتر از من میدونی شونزده، هیجده شیوع بالایی ندارن، یعنی قسمت عمده اچپیوی،توسط نوع 6، 11 و 9 هستش، بالای 90 درصدش. و شونزده، هیجده شاید نتونن از ابتلای شما خیلی جلوگیری بکنن اما حداقل در اون مواردی که هایریسک هست و کنسر رو ایجاد میکنه اونو پوشش میده. نگاه WHO هم همینه ، میگه اگر وقتی که ما نمیتونیم در کل دنیا به این سطوح دسترسی پیدا کنیم، حداقل همین تکدوز رو هم شده بزنیم. همین تکدوز هم چون یک سیفتی ایجاد میکنه، یک افیکیسی ایجاد میکنه، یک سودمندی خوبی داره. میتونیم شیوع رو در سطح دنیا کاهش بدیم .باز هم تاکید میکنم در ایران اگر خانوم عزیزی… در آقایون، خیلی پاپیلوگارد رو من توصیه نمیکنم چون واقعاً مثل شونزده، هیجده در آقایون، ما در آقایون خیلی از کنسر رو نمیترسیم. حالا این هم باز ادامه صحبت بکنیم. خیلی وقتا این اطلاعاتی که توی اینستا و توی پکیج و درمان تضمین و قطعی زگیل داده میشه، بیشتر به هدف ایجاد ترس میخواند که محصولی بفروشن به اون در واقع مخاطب. ولی واقعیت ماجرا اینه که ما در آقایون خیلی از ایجاد کنسر رو نمیترسیم. کنسر رو آلت ، چون غالباً در واقع آقایون ایرانی ختنه کردن، این ختنه خوب میتونه از کنسر رو حالت جلوگیری بکنه. یعنی اونجا بس شاید متقاعد بشه یکی از دلایلی که با همه مخالفتهایی که راجع به ختنه وجود داره، باز همچنان ختنه توصیه میشه اینه که دیده شده.در کسی که قبل از بلوغ ختنه بکنه، احتمال کنسر رو حالت به صفر میرسه خب چون از اون HPV جلوگیری میشه. بنابراین در آقایون ایرانی که اکثراً ختنه میکنن، بحث کنسرآلت خیلی مطرح نیست. کنسر مقعد بیشتر در افراد همجنسگراهایی که سیستم ایمنی ضعیفی دارن دیده میشه که اون هم شیوع خیلی بالایی طبیعتاً در جامعه ایرانی نداره. ولی در خانوما چون بحث کنسر دهانه رحم مطرح میشه و این واکسن 16-18 شایدترین عواملی هستن که میتونن این کنسر رو ایجاد بکنن، و 16 مخصوصاً خطرناکی در این تایپ HPV هستش، پس بنابراین اگر یک خانوم حتی اگر نتونس گارداسیل رو بزنه، بهتره اون پاپیلوگارد رو بزنه که حداقل از نوعی که ایجاد کنسر میشه، نه از نوعی که ابتلا ایجاد میشه، از نوعی که ایجاد کنسر میشه رو بتونه جلوگیری بکنه.
مریم دلشاد : اگر یه آقایی خب پاپیلوگارد رو بزنه، اون زنجیره انتقال کم میشه دیگه.
شهریار ناطق : از این نظر من با شما موافق هستم. بله من با شما موافق هستم،
مریم دلشاد : یعنی این که ممکنه برای خودش سودمندی نداشته باشه، اساساً برای خودش سودمند نباشه ولی احتمال این که HPV 16 و 18 رو به یه خانوم انتقال بده کم میشه.
شهریار ناطق : قطعا فرمایش شما درسته .
مریم دلشاد :خب آقای دکتر، اصلاً ممکنه خیلی از شنوندهها و بینندههای ما ندونن که اصلاً انواع واکسن HPV چی هست و هرکدومشون چه کارهایی دارن؟ میشه لطفا در مورد این هم برامون توضیح بدید ؟
شهریار ناطق :بله حتماً. ما مختصر و مفید بخوایم صحبت بکنیم، توی مارکت ایران الان ما سه نوع واکسن داریم. یه واکسن پاپیلوگارد هست که الان داشتیم راجع بهش صحبت میکردیم، نوع 16 و 18 رو پوشش میده. خب این واکسن پاپیلوگارد از نظر ابتلا به کنسر یا درواقع پیشگیریش از کنسر، مثل واکسن گارداسیل 4 عمل میکنه. گارداسیل 4 نوعی 6 و 11 و 16 و 18 رو پوشش میده. 16 و 18 شایع ترین تایپهایی هستن که باعث ابتلا به کنسر میشن، 6 و 11 شایع ترین تایپهایی هستن که درواقع در جامعه باعث ابتلا به زگیل تناسلی میشن. یه واکسن هستش که جدیدتر آمده توی مارکت، شاید در ایران 3-4 سالی باشه، 2-3 سالی باشه که دردسترستر شده. گارداسیل 9 هست. گارداسیل 9 علاوه بر 6-11-16-18، گارداسیل 9 هست.میاد 5 تا تایپ های ریسک دیگه رو هم پوشش میده . نوع های 31_33_45_52_58 این هار پوشش میده و دیده شده که 95 درصد پوشش میده ابتلا به HPVرو . پس یک پاپیلوگارد بود که نوع 16 و 18 رو پوشش میداد و یکی دیگه گارداسیل 4 بود که 90 درصد پوشش میداد 6_11_16 و گارداسیل 9 هستش که 95 درصد رو پوشش میده .
مریم دلشاد : آقای دکتر CDC میگه که این واکسن اثرش طولانی مدته و امده در مقالاتی که برسی کرده دیده که مثلا حتی بالای 10 سال اثرش میمونه و میگه من توصیه نمیکنم شما برین دوز یاد آور بزنید ولی بعضی از منابع میبینیم که توصیه میشه میتونید بعد از گذشت چندین سال دوز یادآور بزنین . میخوام ببینم نظر شما چیه ؟یعنی اگر کسی هزینه براش مهم نیست و دسرسی به واکسن داره و مثلا 10 سال پیش گارداسیل 4 رو 3 دوز تزریق کرده الان دسرسی داره به گارداسیل 9 ، شما توصیه میکنید که این آدم مثلاً دو دوز بره گارداسیل 9 بزنه؟
شهریار ناطق : همه که شما فرمودین تو مقالات در این رابطه دیبیت هستش، یه توصیه کامل ما نداریم ولی خیلی مقالات اینو اندیویجوال کردن. یه تصمیم شخصی هستش.
من خودم توی کلینیک ،کسی که هزینهاش براش مهم نیستش و دسترسی دارن، بله میگم که واکسن رو تجدید بکنن با گارداسیل 9. چرا؟ یه سوالی که حالا همینجا تو بحث جواب بدیم، خیلی بیماران فکر میکنن که موقعی که مبتلا به زگیل هستن نمیتونن واکسن بزنن یا حتماً مثلاً اول باید برن یه آزمایشی بدن ببینن که منفی هستن، بعد برن واکسن بزنن. این طرز فکر از کجا میاد؟ مثلاً از این که شما موقعی که یه وقت مثلاً مبتلا به آنفولانزا باشی یا اون موقع واکسن نزن، بذار علائم سرماخوردگی خوب بشه بعد برو واکسن آنفولانزا بزن. چرا؟ چون واکسن آنفولانزا ویروس ضعیف شده هستش و میتونه باعث تشدید بیماری در شما بشه موقعی که این علائم رو دارید.
اما در مورد زگیل نه، این قضیه صادق نیست. واکسن زگیل بیشتر پروتئین هست تا ویروس ضعیف شده. پس بنابراین شما هیچ منافاتی با تزریق واکسن موقعی که علامت دارید، موقعی بیماری دارید یا قبلاً زدهاید، ندارد. اینجور نیست که اگر شما مثلاً قبلاً سه تا گارداسیل 4 زده باشین، الان گارداسیل 9 بزنید بگید که یکدفعه لود ویروس در شما میره بالا و باعث ایجاد بیماری در شما میشود. نه، اگر شما هزینه براتون مهم نیست و دسترسی دارید، خب بههرحال میتونیم که پنج درصد گارداسیل 9 پوشش بیشتری ایجاد میکنه، میتونید یک تا دو دوز هم گارداسیل 9 بزنید، چرا که نه؟
مریم دلشاد :یه چیزی که شاید لازم باشه دوباره در موردش صحبت کنیم اینه که واقعاً اون تایپهایی از HPV که زگیل ایجاد میکنن معمولاً پرخطر نیستن ، و اون پرخطرهایی که سرطان ایجاد میکنن هیچ علامتی ندارن. برای همین اینقدر ما توصیه میکنیم که مثلاً خانمها پاپ اسمیرهای دورهایشون رو همراه با HPV تست انجام بدن که حالا جلوتر من این هم میگم که باید دقیقاً چجوری انجام بشه.
اما آقای دکتر، اگر یک نفری حالا چه خانم چه آقا، یک ضایعهای روی بدنش دید، بهخصوص نواحی تناسلی، اول اقدام که باید انجام بده چیه؟
شهریار ناطق :اول اقدام اینه که نترسه، این اصلاً مهمتره. خب چون من و شما دیدیم تو این جامعه زندگی میکنیم دیگه. متأسفانه این شبکههای مجازی، فضای مجازی از یه طرف خوب اطلاعرسانی میکنه، از یه طرف بد. یک سری اطلاعات زرد در اختیار انسانها قرار میده، چه راجع به زگیل، چه راجع به هر بیماری دیگهای.
ببینید دوستان، اولین چیزی که همیشه اینجا به مریضام میگم اینه که وقتی ماشینتون خراب میشه، میگردین یه تعمیرکار پیدا میکنین که کارش خوب باشه، از چند نفر پرسوجو میکنین که مطمئن شین. حالا این بدن شماست، بدن از ماشین خیلی باارزش داره
شما باید کار رو به کاردون بسپارین. اگه مشکلی تو بدنتون هست، باید به پزشکی که تخصصش مربوط به اون بیماریه مراجعه کنین. اون کسی که تو اینستاگرام یه پیج زده و اسم خودشو گذاشته “درمانگر بیماریهای جنسی”، در عین حال که آدم محترم و شریفی باشه، ولی تو این قضیه مطمئناً سواد کافی نداره و شما نباید بهش اعتماد کنین.
این افراد معمولاً عکسی میگیرن و براشون میفرستین. و اون ها هم بدون استثنا میگن که “بله، این زگیله”. یه ترس توی مخاطب ایجاد میکنن. چرا؟ چون میخوان محصولی بفروشن. محصولشون هم معمولاً یه داروی گیاهیه، یا همون “پکیج طلایی درمان زگیل” هست و همچین چیزی نیست و این اشتباهه .
یه خاطره بگم، یه بیماری داشتم که به من مراجعه کرده بود و زگیلهای خیلی گستردهای داشت در ناحیه تناسلیش . بهش گفتم: “چرا انقدر دیر اومدی؟”این ضایعه مشخصه جرا دیر مراجعه کردی ؟ گفت: “آره، به یکی از این پیج ها اعتماد کرده بودم که پکیج طلایی درمان زگیل داشتن و ازش دارو گرفته بودم .” پرسیدم: “خب بعدش چی شد؟” گفت: “گفتن هیچی بیشتر شد ضایعه ها . گفتم : خب ؟! گفتش که من به یکی اطلاع دادم گفتن که این در مرحله برونریزی ضایعه هاست . و من به خدا اولین بار بود همچین چیزی میشنیدم ( برون ریزی یعنی چی ؟ )!”
اینا کلاهبرداریه. میان قارچ گانودرما یا قهوه گانودرما میفروشن هیچکدوم از اینها از نظر علمی اثبات نشده. شما بهتر از من میدونین که ما فقط میتونیم به چیزی اعتماد کنیم که ایویدنسبیس باشه، یعنی پشتش مقاله علمی معتبر باشه.
عرض من اینه: اگه حرفی که میزنیم مقاله علمی پشتش نباشه، اصلاً ارزشی نداره. تحقیقات علمی میگن که زگیل تناسلی درمان قطعی نداره، درمان دارد ها حرف ما رو اشتباه برداشت نکنین. یه موقع هست که ما میگیم فلان بیماری دمان قطعیش هسن و برو فلان کار رو بکن و 5 میلیون 20 _10 میلیون هم هزینه داره خوب میشی . و گاهی هم میگیم که در طول زمان این کار های A، B، C، D رو انجام بدید که در نهایت درمان بشید .
در مورد زیگیل هم همین طوره . ما نمیتونیم بگیم که فلان پکیج رو استفاده کن که ” 5 میلیون یا 50 میلیون تومن رو بخرین، بعدش خوب میشین.” ولی آیا این بیماری درمان داره؟ بله، با تقویت سیستم ایمنی، شما به راحتی میتونین این مسئله رو درمان کنین. خیلی از این زگیلها واقعاً انقدر جای نگرانی نداره. این خیلی خوبه که مخاطب آگاه باشه، بدونه زگیل چیه، بدونه پیشگیریش چجوریه، بدونه درمانش چیه، و اگه یه وقت مبتلا شد، چی کار باید بکنه که درمان بشه و چجوری این ویروس بره بیرون .
اما این که بخوایم فقط با ترس و نگرانی مردم رو تحت فشار بذاریم، دقیقاً کاریه که این پیجهای اینستاگرامی انجام میدن. دنبال فروش یه محصول هستن و برای فروش اون محصول، باید یه ترس یا اضطراب تو ذهن مخاطب ایجاد کنن.
مریم دلشاد :دقیقاً، آقای دکتر، اینا میان یه سری علفیجات و عرقیجات رو به اسم درمان قطعی زگیل تناسلی به مردم میفروشن. کبد طرف از کار میافته، یا حتی باعث مسمومیت میشن. بعد هم تو پیج اینستاگرامشون یه بخش هایلایت درست میکنن به اسم “رضایت مشتری”. هزار تا دایرکت جعلی میذارن که مثلاً: “ما درمان شدیم”، “وای، چقدر عالی بود!”
واقعاً این یه مافیای بزرگه. به نظرم هزاران تا پیج تو اینستاگرام داریم که ادعا میکنن “درمانگر زگیل تناسلی” هستن یا “متخصص زگیل تناسلی”. اصلاً ما همچین تخصصی نداریم! متخصص زگیل تناسلی دیگه چیه؟ و عجیبه . من فکر میکنم عدم آگاهیه مردمه که به این ها اعتماد میکنن و ترس از مراجعه به پزشک چون ما تهران رو نگاه میکنیم . بعضی از شهرستان ها ، فضاها انقدر بستهست که یه دختر جوون وقتی یه ضایعه روی بدنش میبینه،انقدر میترسه از ترس نمیره پیش پزشک متخصص زنان. میترسه که تو مطب یه آشنایی ببینه، فامیل یا دوستاش رو ببینه. این چیزا براش بد شه ..
و متأسفانه بعضی از متخصصین زنان هم مریضها رو چندتا چندتا با هم ویزیت میکنن، و این یکی از ترس های که برای آدم ها ایجاد میکنه .
دقیقاً! من چند سال پیش یه مراجعهکننده داشتم، که انلاین ویزیتش کردم که تو یکی از شهرهای مرزی ایران زندگی میکرد.یه دختر جونی بود که خیلی میترسید که مبتلا به HPVشده باشه و من اون رو ارجاع دادم به شما بلیط گرفت صبح از شهرشون امد تهران شما ویزیتش کردین شب با هواپیما برگشت شهرشون برای اینکه به پدر مادرش نمیتونست بگه که من دارم میرم تهران یعنی گفته بود میره سر کار، ولی اومده بود تهران که شما ویزیتش کنید .
آخرش هم معلوم شد که HPV نداشته، ولی این دختر چند ماه توی استرس و اضطراب زیادی توی وجودش بود از ترس این ویروس. یعنی اون آگاهی انقدر تو جامعه کمه که فکر میکنم که شاید روی آوردن مردم به این پکیجهای فروش از روی ناآگاهی باشه .
شهریار ناطق : ببینید، همکارای من و شما هم مقصرن دیگه. من همیشه تو مطب میگم ما درمانگریم، ما قاضی نیستیم! به ما ربطی نداره که این شخص چجوری داره زندگی میکنه. یه وقت میاد از من مشاوره میگیره درباره یه مسئله خاص، من اگه روان پزشکم اگه سکس ولوژیستم میتونم به اون شخص مشاوره بدم
اما وقتی کسی درباره زگیل تناسلی به من مراجعه میکنه، من حق ندارم شخص رو قضاوت کنم. اون شخص اومده و گفته: “آقا، من فلان بیماری رو دارم.” وظیفه من اینه که در مانش کنم و کمکش کنم، بهش آگاهی بدم و راهنماییش کنم که چی کار باید بکنه از این به بعد چون خیلی از نگرانی ها وجود داره . که مثلا فرد میگه من راجب اعضای خانوادهام چیکار بکنم ؟” این اضطراب باعث میشه که فرد دست به هر چیزی بزنه . میگن که : فردی که داره غرق میشه دست و پا میزنه که غرق نشه چون خیلی نگرانی داره روی میاره پیج ها و اونها هم قول درمان قطعی بهش میدن . چه چیزی طلائی تر و بهتر از این ؟
زگیل درمان میشه، ولی چیزی به اسم “درمان قطعی زگیل تناسلی” نداریم. باز هم تأکید میکنم، درمان زگیل داریم، ولی درمان قطعی نداریم.
اون پکیجهایی که میفروشن و میگن “درمان قطعی زگیل تناسلی”، کلاهبرداریه. اما با تقویت سیستم ایمنی بدن میتونین این زگیل رو توی طول زمان شکست بدین.
من همیشه به بیمارانم میگم: ببینید، ما یه ویروس داریم و یه سیستم دفاعی ایمنی. ما به ویروسمون که دسترسی نداریم متاسفانه وقتی بدن ضایعه ای نزده ما نمیتونیم به اون ویروس دسترسی داشته باشیم و تست خونی هم بابت آنتی بادی هم نداریم که بگیم الان شما مبتلا شدی یا واکسن زدید آنتی بادی در بدنتون وجود دارد یا ندارد و ایمن هستید یا نیستید اما به سیستم ایمنی دسرسی داریم. هرچقدر سیستم ایمنی قویتر باشه و سبک زندگی سالمتری داشته باشیم،ورزش بکنیم ، غذای خوب بخوریم ، خواب خوب داشته باشیم ویتامین مصرف بکنیم و کلا اگر خوب زندگی کنیم میتونیم ویروس سرماخوردگی یا آنفولانزا رو شکست بدیم و میتونیم ویروس زگیل تناسلی رو هم شکست بدیم .
.
مریم دلشاد :خب دکتر گفتیم که حالا اگه یه آقا با زگیل مراجعه کنه،و شما از زگیلش نمونهگیری کنید و میفرستید پاتالوژی و حالا با هر روشی که مناسب باشه درمانش میکنید مثل کرایو، لیزر یا هر روش دیگهای که خودتون صلاح بدونید این رو براش از بین میبرید .توی آقایون این سیستمه و هیچ تست استانداردی وجود نداره که ثابت کنه این آقا در طول زندگیش چه نوع HPV رو گرفته.
اما توی خانمها، اگر که زگیل وجود نداره، نوعهای پرخطر اون چیزی هست که برای ما اهمیت داره و باید با پاپاسمیر تشخیص داده بشن.
به همین دلیله که ما اینقدر اصرار داریم خانمها در طول زندگیشون پاپاسمیرهای دورهای خودشون رو انجام بدن. دقیقا برای همینه . یعنی اگر یک خانمی از سن 21 تا 30 سال، پاپاسمیرهای دوره ای رو انجام بده. که ما واسه این فرد تست HPV درخواست نمیکنیم
ولی بالای 30 سال، وقتی خانمی پاپاسمیر میده، باید از متخصص زنانش بخواد که کو-تست براش انجام بده. یعنی هم پاپاسمیر و هم تست HPV رو با هم انجام بدن.
این یه چیزیه که خیلی از خانمها نمیدونن.و میگن: “ما اصلاً خبر نداشتیم که همچین چیزی هست.”
و خیلی خوبه که همکارای متخصص زنانمون این موضوع رو به خانمها توصیه کنن. اگر پاپاسمیر و تست HPV خانمی نرمال باشه، که 3 سال بعد تکرار میشه و اگر نرمال نباشه به تشخیص متخصص زنان کولپوسکپی یا نمونه برداری از دهانه رحم انجام بدن یا فالوآپ و چیز های دیگه انجام میشه. حالا من میخوام شما توضیح بدین که نوعهای پرخطر HPV ممکنه هیچ علامتی نداشته باشن.
شهریار ناطق : بله . ببینید، داستان همینه دیگه. چه توی آقایون و چه خانمها، اون چیزی که ضایعه میزنه، ویروسهای لو-ریسک هستن. یعنی وقتی شما زگیل رو میبینید، این لوریسکه. اما هایریسک که ضایعهای نمیزنه،حالا بحث آقارو میزاریم کنار چون چیزی باید در کتاب توصیه بشه که بحث کاست-بنفیت باشه. چون درمان در کشور های غربی گرونتر هستن و دولت بیشتر هزینه درمان رو تقبل میکنه. بنابراین برای هر چیزی که میخوان پوشش بدن، اول نگاه میکنن که آیا فایدهاش به هزینهاش میارزه یا نه. در آقایون چون بحث اون کنسر خیلی کمتر مطرح هستش پس ما در آقایان خیلی تعیین تایپ نمیکنیم اما در خانم ها تعیین تایپ رو توصیه میکنیم بابت همون لو ریسک و های ریسک بودنش و های ریسک میتواند در طول زمان باعث تغییرات سلولی و ایجاد وجود پیش سرطان یا سرطان بشه . ( این رو میگم چون نگرانی از خانم های محترم کم بشه چون خیلی وقت ها با چشم های گریون میان مطب ) اگر یه خانمی نوع های ریسک رو گرفته باشه ، اگر تحت نظر دکتر زنان باشه تست های مربوطه روانجام کولپوسکوپی، بیوپسی یا در صورت نیاز کونیزیشن انجام بشه، اون قسمت دچار تغییر سلولی رو برمیدارن.
همینطور اگر سیستم ایمنی بدنش رو تقویت کنه و واکسن بزنه، چون دیده شده که واکسن میتونه جلوی تغییرات سلولی به سمت سرطان رو بگیره. چون معمولاً این روند چندین سال طول میکشه تا این زیگیل های ریسک بتواند تغییرات سلولی به سمت سرطان ایجاد بکنه . اون خانمی که مبتلا به های ریسک شده واکسن بزنه ( تاکید میکنم حتی خانمی که مبتلا شده )تحت نظر دکتر زنان باشه و معاینه روتین انجام بده هیچ وقت درمعرض ابتلا به کنسر قرار نمیگیره چون داره این کار هارو انجام میده و صرف این که یک خانمی آزمایش پاپ اسمیرش مثلا زیر های ریسک امد نگران نباشه . فقط الزام هست که تحت نظر یک دکتر زنان قرار بگیره .
مریم دلشاد : الان شما یه توضیحی دادید درباره اینکه اگر کسی به نوع پرخطر HPV یه خانمی مبتلا شد باز ما توصیه میکنیم که واکسن بزنه .
قبلاً مقالات میگفتن واکسن فقط برای پیشگیری هست. ولی حالا تحقیقات نشون داده که واکسن میتونه در جلوگیری از پیشرفت تغییرات سلولی هم مؤثر باشه.
این نکته خیلی جالبه، چون واقعاً دیده شده که تزریق واکسن باعث کاهش احتمال عود میشه.
حالا آقای دکتر، اینجا یه سؤال رایج پیش میاد. فرض کنیم ما با این داستان CIN کاری نداریم. اگه یه نفر بفهمه که یکی یا چند نوع ویروس HPV داره و تا حالا واکسن نزده، باز هم واکسن رو توصیه میکنیم؟
واکسن رو به همه توصیه میکنیم چون استاندارد طلایی پیشگیری از زگیل تناسلی محسوب میشه. برای پیشگیری از زگیل تناسلی هم چند روش مهم وجود داره:
داشتن شریک جنسی محدود.
داشتن یک سبک زندگی سالم.
استفاده از کاندوم یا سایر روشهای محافظتی.
خب میدونیم متاسفانه در مورد زگیل تناسلی یا تبخال تناسلی، 2 تا مسئله وجود داره . 1 : حتی اگه ضایعه نباشه قابل انتقال هست و 2 کاندوم چون کل منطقه رو پوشش نمیده احتمال انتقال رو کم میکنه ولی 0 نمیکنه . و واکسن وقتی که شما واکسن بزنید و شریک های جنسی محدود داشته باشید و از کاندوم استفاده بکنید خب این شخص برای ما یک شخص ایده آل هست و نگرانی درش وجود نداره .
مریم دلشاد : الان خیلی از مکمل های گرون قیمتی وجود داره که فردی که میفهمه HPV داره دنبال این مکمل ها میگرده . یعنی پول نداده واکسن رو بزنه و واسش هزینه نکرده چون به نظرش گرون بوده یا حالا در دسترس نبوده . ولی حالا که مبتلا شده ترس خیلی زیادی در وجودش پیدا شده و هزینه های خیلی زیادی میکنه برای برند های مختلف مکمل که بهشون توصیه شده این رو بخوری سیستم ایمنیت تقویت میشه و دیگه HPV خوب میشه . چقدر مقالات ساپورت و پشتیبانی میکنن این مکمل های گرون قیمت رو ؟
شهریار ناطق: باز برمیگردیم به بحث قبلمون ما درمان قطعی نداریم . اینکه ما بگیم فلان مکمل رو بخور قطعا خوب میشی نه درست نیست . باز شما بهتر از من میدونید که این مقالاتی که خیلی پایه علمی نداره وقتی میاد بیرون یک ساپورت مالی ازطرف اون شرکت دارویی و شرکت های غذایی پشتش وجود داره که نتایج رو جوری دست کاری میکنن که که مثالا بکن که AHCC بهترین نوع درمان هستش در دنیا و هرکی AHCC بخوره خوب میشه هرکی نخوره خوب نمیشه . نه این جوری نیست . اصل داستان اینه که سیستم ایمنی باید قوی بشود . من همیشه توی کلینیک به مریض ها میگم یه نفر سرد درد میشه با استومینوفن خوب میشه یک نفر هم با ژلوفن و بروفن . شما نمیتونی بگی استومینوفن بهتر از ژلوفن هستش . اصل این است که سیستم ایمنی شما باید قوی بشه . حالا اگر فکر میکنید که با فلان کار سیستم ایمنی شما قوی میشه خب انجام بدید این که ما بگیم فلان مکمل رو بخورید ولاغیر ، نه این حرف اصلا درست نیست .
مریم دلشاد : دقیقا خود AHCC رو که شما نام بردید به یورو مجبور هستن خرید کنن و میگن دکتر گفته فقط از یک داروخانه مشخص باید این رو تهیه کنی و خیلی گرون قیمت این رو میگیرن
شهریار ناطق : یک بیزینس پشتش هست .
مریم دلشاد : ما وقتی به پدر مادر ها توصیه میکنیم که از 15 سالگی برای بچه هاشون واکسن بزنن ، خیلی از عوارض واکسن گارداسیل میترسن و برای مثال میگن که این واکسن برای دختر های ما نا باروری میاره ، دختر ما که بی بندو بار نیست که واکسن لازم داشته باشه و… خیلی شایعات عجیب در مورد این واکسن وجود داره . میشه برامون بگید که این واکسن چه عوارضی داره .یا اصلا زدن این واکسن ربطی به بی بندوباری داره یا نه ؟!
شهریار ناطق :اصلا این طوری نیست که هرکس میخواد واکسن بزنه بی بند و بار باشه . اتفاقا من همیشه پدر و مادرهای که بچه شون رو میارن که واکسن بزنن . جلو اون بچه از پدر مادر ها تشکر میکنم و میگم که قدر این پدر و مادر رو بدون که راجب سلامتی تو دارن مسئولانه تصمیم میگیرن و هزینه میکنن و تشویقت میکنن که تو واکسن بزنی .این یکی از مسئولیت هاست که پدر و مادر به کودک خودشون داره .همون طور که شما مواضب سلامتی های دیگه این بچه هستید باید مواضب سلامتی جنسی این بچه هم باشید . مخصوصا اگر این بچه دختر بچه باشه و در آینده میتونه مسائلی براش به وجود بیاد .داستان دوم اینه که همون اول بحث هم گفتیم: هرچقدر هم که شما درباره رفتار بچه خودتون مطمئن باشین، نمیتونین درباره شریک جنسی آیندهش (زن یا شوهری که میگیره) مطمئن باشین.
یه نکته سوم هم این هست: تو موارد بسیار معدودی دیده شده که زگیل تناسلی از طریق غیرجنسی منتقل بشه. ولی این موارد خیلی نادرن. عقل سلیم میگه که ما این باگ هارو ببندیم . با زدن واکسن میتونیم از این موارد هم جلوگیری کنیم.
راجع به عوارض واکسن که شما اشاره کردین، نه، اصلاً اینجوری نیست. این شایعات بیشتر تو فضای مجازی پخش میشن. هیچوقت ثابت نشده که این واکسن باعث ناباروری یا مشکلات بارداری بشه. یکسری عوارض در این واکسن شایع هستش مثل خیلی واکسن های دیگه که (قرمزی ناحیه تزریق ، طب ، درد که به راحتی با یک استومینوفن ساده قابل جبران هست ).
تو موارد بسیار معدود، مثل یک در یک میلیون نفر، ممکنه واکنشهایی مثل بیهوشی لحظهای بعد از تزریق واکسن اتفاق بیفته. مثلاً مریض ممکنه برای چند لحظه هوش از سرش بره یا حتی روی زمین بیفته. به همین دلیله که میگن بعد از تزریق واکسن، بهتره مریض تا 10 تا 15 دقیقه تحت نظر باشه .همین . یعنی هیچ عارضه دیگه ای نداره ..
یعنی اگه شما تو یه مرکز درمانی، کلینیک یا مطب واکسن بزنین و همون 10 دقیقه اول تحت نظر باشین، هیچ اتفاق دیگهای نمیافته.
مریم دلشاد :حالا آقای دکتر، اگه یه خانمی باردار باشه، میتونه واکسن گارداسیل تزریق کنه؟
شهریار ناطق :توصیه روتین اینه که در دوران بارداری واکسن تزریق نشه. ولی شیر دادن منافاتی با واکسن زدن نداره.ولی توصیه این هست که در دوران بارداری واکسن تزریق نشه .
باز هم چند تا استثناء هست که باید گفت:
اگه یه خانم واکسن زده باشه و بعد بهطور اتفاقی بفهمه که موقع تزریق باردار بوده، هیچ جای نگرانی نیست. این خانم نیازی به اقدام خاصی نداره، نه لازم بچهاش رو سقط کنه و نه لازم نگران باشه.
نکته دیگه اینکه اگه امروز صبح واکسن زدین و شب تصمیم به بارداری گرفتین، باز هم هیچ مشکلی وجود نداره و میتونین اقدام کنین.
اینطور نیست که بگیم: “ما واکسن رو زدیم، حالا دو سه ماه صبر کنیم بعد باردار بشیم.” نکته بعدی اینه که اگر داشتین واکسن میزدین و در جریان تزریق واکسن باردار شدین، بهتره که تزریق دوزهای بعدی رو متوقف کنین و بعد از زایمان و اومدن بچه، دوزهای باقیمونده رو تکمیل کنین.
مریم دلشاد : حالا آقای دکتر، یکی از بزرگترین مسائلی که بین زوجها پیش میاد اینه که وقتی میفهمن یکی از طرفین یا هر دو به HPV مبتلا شدن، بحث خیانت پیش میاد. این موضوع باعث دلچرکینی و حس بد بین دو طرف میشه، چون فکر میکنن شاید یکی از اونها خیانت کرده.
آقای دکتر، اصلاً این ویروس دوره کمونش چقدره؟ عود مجددش چطوره؟ آیا ممکنه کسی سالها پیش مبتلا شده باشه و الان دوباره عود کنه؟
شهریارناطق :بله، واقعیت اینه که ابتلا به این ویروس هیچ دلالتی بر خیانت یکی از طرفین نداره. این حرف من نیست، نوشته مقالات و کتابهای علمی هست.
شما نمیتونید بفهمید کی و چطوری به زگیل مبتلا شدید. این که یه نفر بگه: “شما سه ماه پیش مبتلا شدین”، هیچ پایه علمی نداره. این یک مسئله و مسئله بعدی اینه که دوره کمون این ویروس معمولاً بین سه هفته تا سه ماه هست، ولی فاصلههای خیلی طولانیتر هم دیده شده. تو تجربه شخصی خود من، یه موردی بوده که آقایی در دوران کرونا به من مراجعه کرده بود. این آقا مرد شریفی بود و صداقت از حرفاش کاملاً معلوم بود. این آقا 27 سال پیش ازدواج کرده بود، ولی بعد از یه کرونای خیلی سنگین و ضعیف شدن سیستم ایمنی، تازه علائم زگیل تناسلی براش ظاهر شده بود.و مرحله برون ریزی اتفاق افتاده بود .
این نشون میده که بروز علائم زگیل ممکنه سالها بعد از ابتلا اتفاق بیفته. پس این که یکی از طرفین مبتلا به زگیل بشه، به هیچ وجه دلیل بر خیانت نیست. چون شما هیچ وقت نمیتونید متوجه بشید که کی مبتلا شدید ممکنه قبل از آشنایی و ازدواج با اون شخص باشه .
و نکته دوم اینکه : باز هم تاکیید میکنم در مسائل بسیار معدودی ممکنه انتقال غیره جنسی هم باشه همین چا من یک پرانتزی باز میکنم .در مورد موارد غیره جنسی .خیلی از بیمارانی که میان کلینیک نگران هستن که آیا باید خودشون رو جدا کنن ار افراد خانواده نه این نگرانی بی موردی هست . به هیچ وجه انتقال از طریق ظروف غذاخوری، لیوان، قاشق و بشقاب و از طریق ماشین لباسشویی ،اینکه بخوایید لباس هارو در یک ظرف جدا گانه بشورید و یا بخوایید توالت رو جدا کنید نه از این طریق انتقال پیدا نمیکنه . پس نگران نباشید.
مریم دلشاد : آقای دکتر، خیلی وقتها مردم تبخال تناسلی رو با زگیل تناسلی اشتباه میگیرن. میشه در این مورد برامون توضیح بدین؟
شهریار ناطق :مختصر و مفید خدمتتون عرض کنم: هر دو بیشتر از طریق روابط جنسی منتقل میشن،پس جفتشون از طریق ویروس های روابط جنسی هستش .زیگیل HPV هستش و تبخال هرپس سیمپلکس (HSV) هست.
تبخال بدیش این هست که شما وقتی یک بار میگیری خب این تا آخر عمر در بدن میماند ولی خوبیش اینه که بر خلاف زیگیل شانس ابتلا شدن به کنسر رو بالا نمیبره و فقط این عود هاش ممکنه اذیت کننده باشه . باز درظاهر برجستگی های گوشتی و تو پر هستش ولی تبخال ، تاولی هستش ، یعنی چند تا تاول هستش در کنار هم که معمولا زرد رنگ و التهابی و قرمزه . من همیشه به بیمار میگم که همون تبخالی که توی لبت میزنی ( چون تبخال لب خیلی شایع هست ) اگر همین شکل رو بر روی ناهیه تناسلی ببنید تبخال تناسلی هستش . مختصر و مفید : تبخال تاولی هستش و آبکیه و زیگیل تو پر و گوشتی .
مریم دلشاد : درمان داره تبخال تناسلی ؟
شهریار ناطق : درمان قطعی نه . ما تبخال رو فقط و فقط میتونیم با رعایت سبک زندگی ، مصرف دارو های ضد این ویروس ،چون بر خلاف زیگیل ما دارو ضد ویروس برای تبخال داریم . ما با مصرف دارو ضد ویروس تبخال و تقویت سیستم ایمنی میتونیم عود رو کم بکنیم . اما از بدن ریشه کن نمیتونیم بکنیم . تبخال بر خلاف زیگیل واکسن ندارد . بنابر این بهترین کتر باز هم دارم میگم ، شریک جنسی محدود و کاندوم .
مریم دلشاد : خیلی ممنونم زحمت کشیدید و دست شما هم درد نکنه .
و در پایان من دوباره به پدر مادر های عزیز توصیه میکنم که چه برای دختر ها و چه برای پسر ها واکسن HPV رو بزنن و بدونن که سرطان دهانه رحم چهارمین سرطان شایع در دنیا بریا خانم ها هستش و متاسفانه سالانه حدود 350 هزار خانم توسط ابتلا به این سرطان فوت میشن که بالای 90 درصد ابتلا ها علتش ویروس HPV هستش و واقعا وقتی میشه جلو سرطان رو با واکسن گرفت باید نهایت تلاشمون رو بکنیم که برای بچه هامون واکسن رو بزنیم واقعا ممنونم ازتون .