روز اولی را که پشت فرمان ماشینی نشستید و رانندگی یاد گرفتید به خاطر بیاورید. تمام توجه شما به گاز، کلاچ و ترمز و انتخاب دنده‌ی مناسب بود. سرعتتان مثل لاک‌پشت کند بود و برای هر حرکتی چند ثانیه فکر می‌کردید. و احتمالاً شخصی در کنار شما همه‌ی حرکاتتان را زیر نظر داشت که فرمان اشتباه ندهید یا به موقع ترمز کنید. در آن موقع احتمال اینکه به مشکلاتتان در خانه، مدرسه، دانشگاه یا محل کار فکر کنید به صفر میل می‌کرد.
ولی الان در حین رانندگی به تنها چیزی که احتمالاً فکر نمی‌کنید خود رانندگی است و حرکات دست و پا و چشم شما کاملاً خودکار شده است. در عوض به موسیقی و پادکست و رادیو گوش می‌کنیم، با بقیه سرنشین‌ها بحث‌های مفصل داریم، به مشکلات و مسائلی که داشتیم و خواهیم داشت فکر می‌کنیم و گاهی غرق در فکر می‌شویم تا اینکه یک نفر به شدت بزند روی ترمز یا بپیچد جلومان و ما از خواب و خیال بیاییم بیرون.
رانندگی آگاهانه به معنی این نیست که ما همه‌ی حواسمان را به دست و پاهامان دهیم و قبل از هر کاری خوب بهش فکر کنیم و خلبان خودکارمان را متوقف کنیم، بلکه در وهله‌ی اول پذیرش مسئولیت مهم راندن یک جسم فلزی سنگین در خیابان است و در وهله‌ی دوم آگاهی از رفتارمان و اعمالمان و نظارت بر عملکرد این خلبان خودکار است.
برای شروع چند موردی که نیاز است از امروز اگر تصمیم دارید آگاهانه رانندگی کنید رعایت کنید که باعث می‌شود همیشه در رانندگی آگاه باشید، لازم می‌دانم بگویم این‌ها توصیه‌های ایمنی راهنمایی و رانندگی نیستند بلکه تمرین‌هایی هستند برای اینکه آگاه‌تر باشیم و زندگی بهتری داشته باشیم:
1. پشت خطوط سفید عابر پیاده با دقت بایستید و اجازه دهید عابرین پیاده رد شوند. این در فرهنگ ما درست جا نیفتاده است، ممکن است ماشین عقبی بوق بزند، حتی عصبانی شود، اصلاً اهمیتی ندارد، ما باید برای عابر پیاده بایستیم. نه اینکه یک دفعه بزنید روی ترمز و تلبکار هم باشید که من برای عابر ایستادم، بلکه با متانت، آرامش و استفاده از فلاشر آرام بایستید و محترمانه از عابر دعوت کنید رد شوند.
روی این کار پافشاری کنید تا به عادت تبدیل شود، هر بار که این کار را می‌کنید آگاه‌تر و آگاه‌تر می‌شوید.
2. بین دو خط رانندگی کنید. این کار مثل ذهن آگاهی ذهن شما را قدرتمند و انعطاف‌پذیر می‌کند. می‌دانم گاهی شدنی نیست، ترافیک می‌شود، راننده‌های دیگر خطوط دیگری درست می‌کنند، ولی تلاشتان را بکنید بین دو خط بروید. مهم نیست بقیه چه رفتاری می‌کنند، شما با متانت و ادب رفتار کنید.
3. برای هر تغییر مسیری راهنما بزنید و قبل از تغییر مسیر آینه‌هایتان را چک کنید، هم آینه‌های کناری و هم آینه‌ی عقب. اگر یادتان رفت اشکالی ندارد، مجدداً تلاش کنید و تمرین کنید تا برایتان عادت شود.
4. از موقعیتتان بین خودروهای دیگر آگاه باشید. همیشه چند خودروی جلویی را هم ببینید و گاه‌گاهی آینه‌هایتان را چک کنید تا ببینید موقعیتتان بین ماشین‌های اطراف چیست. این تمرین بسیار کمک می‌کند در لحظه‌های حساس مثل تصادف، بسیار سریع واکنش نشان دهید و در صورت نیاز از فلاشر استفاده کنید.
5. فاصله‌تان را با خودروی جلویی حفظ کنید. هر چه سرعت بیشتر می‌شود این فاصله باید بیشتر باشد، در روزهای بارانی و برفی هم عمداً فاصله را حداقل دو برابر کنید.
6. سعی کنید مثل پیاده‌روی آگاهانه، یک نگاه باز به جلو داشته باشید و هر موقع حواس‌تان پرت شد و فکر وارد ذهنتان شد مجدداً آن را برگردانید به موارد بالا.
7. زودتر تصمیم بگیرید. اگر می‌خواهید وارد خروجی شوید یا دور بزنید از قبل برایش برنامه‌ریزی کنید و به نزدیک‌ترین خط بروید تا باعث دردسر خودتان و ایجاد ترافیک نشوید.
8. خودخواهانه هر جایی برایتان راحت بود پارک نکنید. اگر به قوانین ساده احترام نگذاریم چطور می‌خواهیم دیگران به خواسته‌های ما احترام بگذارند. اینکه مسیری را هر چند طولانی پیاده‌روی کنید بسیار آگاهانه‌تر از این است که زودتر برسید.
9. زمان‌بندی درست باعث می‌شود عجله نکنیم و عجله نداشتن رکن اصلی رانندگی آگاهانه است. وقتی عجله دارید واضح است که تمرکز روی مواردی که گفتیم چقدر سخت می‌شود.
و در آخر نیاز است یادآوری کنم، اینکه خودروی ما بیمه است چیزی از مسئولیت این موضوع کم نمی‌کند، ما مسئول هر اتفاقی هستیم که برای ماشینمان، خودمان و سرنشینانمان می‌افتد. اینکه چه کسی مقصر است اصلاً بحث ما نیست، اینکه ما مسئول هستیم و باید آگاهانه رانندگی کنیم موضوع بحث ماست. اگر تصادف کنید مقصر هم نباشید همه‌ی دردسرهایش را باید تحمل کنید پس مسئول هستید.
کار کردن با گوشی موبایل یعنی اینکه شما آدم بی‌مسئولیتی هستید.
اگر بچه‌ای کنارتان است باید چند برابر آگاه‌تر باشید، این شما هستید که دارید رانندگی نسل بعد را آموزش می‌دهید و رقم می‌زنید نه کلاس‌های راهنمایی و رانندگی.
به زودی اثر پروانه‌ای همین چند کار ساده را در رانندگی بقیه و زندگی خودتان خواهید دید.
