مدیتیشن کودکان و اجرای تمرینات یوگا برای آن‌ها، می‌تواند تاثیرات چشمگیری در مسیر رشد و نمو کودک داشته باشد. یوگا، هنر زندگیست. ما، وقتی با کودکان سر و کار داریم، لازم است که دنیای آن‌ها را بهتر شناخته و تلاش کنیم تا آن‌ها را درک کنیم. در این روزها، زندگی کودکان به دلیل مجاورت با ابزارهای تکنولوژیک، اینترنت و دستگاه‌های الکترونیکی، می‌تواند به سرعت وارد قلمرویی شود که باعث نابودی خلاقیت، انعطاف و چابکی‌شان شود. بنابراین، در نظر گرفتن فعالیت‌هایی که بتواند زندگی آن‌ها را از همان ابتدا، متعادل نگه دارد، مساله‌ای قابل توجه برای والدین و مربیان است.
از این رو، مدیتیشن کودکان یا ذهن آگاهی برای کودکان می‌تواند بسیار جالب توجه باشد. در این مقاله، خواهیم دید که مدیتیشن کودکان چه تاثیراتی بر او داشته و چگونه می‌توان ذهن آگاهی برای کودکان را به عنوان یک فعالیت دائمی در نظر داشت.
چرا یوگا و مدیتیشن کودکان اهمیت دارد؟
کودکان به دلیل اینکه دارای بدنی منعطف، چابک و در حال رشد هستند، قادر به انجام فعالیت‌های ورزشی مختلفی می‌باشند. مثلاً ژیمناستیک یکی از ورزش‌هایی است که کودکان، علاقه زیادی به انجام آن دارند. همچنین، ورزش‌هایی چون شنا نیز می‌تواند بسیار مورد توجه و علاقه کودکان باشد.
اما چیزی که باعث می‌شود یوگا از دیگر ورزش‌ها متفاوت شود، تاثیراتی است که این ورزش بر ذهن و روان کودک می‌گذارد. یوگا، علمی چند هزار ساله است. تمرینات یوگا به نحوی سازمان‌دهی شده‌اند که متناسب با زندگی هر نفر، وضعیت بدنی و روانی او، شکل و اندازه متناسب با آن را پیدا می‌کند. در واقع، انعطاف‌پذیریِ خود یوگا باعث می‌شود که همچون آب، شکل ظرفی که در آن ریخته می‌شود را بگیرد.
فرم متفاوت یوگا و تاثیرات ذهن آگاهی برای کودکان
از طرفی، یوگا فرمی کاملاً متفاوت دارد که بوسیله آن، کودکان می‌توانند در فعالیت‌هایی که بر مبنای دوستی است شرکت داشته باشند؛ اما مساله مهم‌تر، تاثیرات مدیتیشن کودکان است. ذهن‌آگاهی برای کودکان در صورتی که از همان ابتدا جدی گرفته شود، روند رشد و تحول کودک را به مسیرهایی بی‌نهایت متفاوت هدایت خواهد کرد.
هدف یوگا و مدیتیشن کودکان، تقویت قوای درونی و اعتمادبه‌نفس آنان است. این فضا باعث می‌شود که کودکان، از همین ابتدا ریلکس بودن و تمرکز را بهتر یاد بگیرند، خلاق باشند و از توانمندی‌ها و شخصیت و استعدادهای خود بهتر آگاه شوند. در واقع، مراقبه جهت افزایش اعتماد به نفس کودکان، مساله‌ای مهم و سرنوشت‌ساز در زندگی فردی و اجتماعی کودک است.
همچنین، تمرینات یوگا و مدیتیشن کودکان متفاوت از یوگای بزرگسالان است. یوگا و مدیتیشن کودکان معمولاً با آواز، موسیقی، قصه و حتی فعالیت‌های هنری همچون نقاشی همراه است. بنابراین، این ویژگی‌ها می‌توانند علاقه و توجه کودک را تا سنین بزرگسالی حفظ کنند. وابستگی ذاتی کودک به طبیعت نیز می‌تواند باعث ایجاد حس همبستگی بهتر با تمرینات یوگا شود. از آن‌جا که بسیاری از آساناها، مشابه با حرکت یا وضعیت فیزیکی حیوانات هستند، این مساله باعث می‌شود که توجه و علاقه کودک به شناخت طبیعت و دنیای پیرامون خود نیز بیشتر شود.
نقش والدین نسبت به مدیتیشن کودکان چیست؟
مدیتیشن کودکان از آن جهت اهمیت دارد که آینده جهان، متکی به تربیتی است که آنان از والدین خود دریافت می‌کنند. این وظیفه و مسئولیت معنوی، بر عهده والدین است که بتوانند فضای معنوی، روحی، جسمی و روانی فرزندان خود را به گونه‌ای شکل دهند که آنان را در ایجاد آینده‌ای بهتر برای دنیا آماده کنند.
آموزش‌هایی که مدیتیشن کودکان می‌تواند در ذهن آگاهی برای کودکان نقش داشته باشد، باعث می‌شود که کودکان، از همان ابتدا نقاط قوت و ضعف خود را بهتر تشخیص دهند. بنابراین، در صورتی که والدین، حامی و مشوق رشد و پیشرفت کودکان خود باشند، لازم است که مدیتیشن کودکان را از همان ابتدا جدی بگیرند.
بر اساس مطالعاتی که انجام شده است، آموزش واقعی انسان در حدود سن ۷ سالگی متوقف می‌شود و پس از آن، آموزش‌های آکادمیک شروع می‌شود. چیزی که می‌توان آن را همچون برنامه‌نویسی ذهن انسان دانست.
همه الگوها، مدل‌ها و دیدگاهی که ما امروز از دنیای خود داریم، در واقع آموزش‌هایی هستند که از ابتدای زندگی خود تا کنون به ما داده شده است. نقش فرهنگ، رسانه، مدرسه و جامعه در شکل‌دهی شخصیت ما بسیار چشمگیر است. اما مساله دیگری که در مورد یوگا و مدیتیشن کودکان وجود دارد، چیزی است که بسیاری از ما حتی از وجود آن نیز آگاه نیستیم.
تاثیرات مدیتیشن در حفظ و پرورش غده صنوبری
غده صنوبری در راس نخاع قرار گرفته است؛ غده‌ای کوچک و با اهمیت زیاد! میلیون‌ها سال پیش و در روند تکامل انسان، این غده نقشی اساسی در گسترش مغز انسان و آگاهی او داشته است. در دوره‌هایی از زندگی بشر، این غده بسیار فعال بوده است و به همین دلیل، شاهد شکل‌گیری تمدن‌های بسیار بزرگ و نیز جهش علم در برخی از این دوره‌ها بوده‌ایم؛ اما به مرور زمان، این غده روبه تحلیل می‌رود و کم‌کم اثراتی از فساد در آن ایجاد می‌شود.
هر چند که همچنان این غده در مغز انسان نقشی چشمگیر و فعال دارد، اما میزان فعالیت آن با تغییرات اساسی که در ساختار دنیا ایجاد شده است، به شدت کاهش یافته است. همچنین، اگر مراقب آن نباشیم، به دلیل ناکارآمدی این غده، کم‌کم شاهد از بین رفتن آن خواهیم بود و ممکن است تا چند هزار سال آینده دیگر خبری از آن نباشد!
غده صنوبری در مغز کودکان بسیار فعال است؛ اما با رشد کودک و رسیدن او تا سنین ۸ سالگی، میزان فعالیت آن کمتر شده و در بسیاری از بزرگسالان، دیگر خبری از فعالیت آن نیست. غده صنوبری در یوگا که از آن تحت عنوان چشم سوم نیز یاد می‌شود، به عنوان یک واحد کنترلگر شناخته می‌شود. درست مانند یک برج مراقبت در فرودگاه!
با کم شدن فعالیت غده صنوبری، فعالیت غده هیپوفیز شروع شده و احساسات ناگهانی در انسان بروز می‌کند. یکی از مهم‌ترین اثرات مدیتیشن کودکان، حفظ غده صنوبری و فعال نگه داشتن آن است. به این معنا که کودک با انجام تمرینات یوگا و مدیتیشن، نه تنها بدن خود را سالم، منعطف و قوی نگه می‌دارد، بلکه می‌تواند مهر ضمانتی بر فعال و تنظیم نگه داشتن غده‌های مهم و حیاتی خود نیز بزند.
مجموعه پادکست های مدیتیشن فارسی دارما، در بردارنده طیف متنوعی از راهنمایی‌هایی برای مراقبه هدایت شده و مقالاتی پیرامون یوگا و جنبه‌های دیگر آن است. شما می‌توانید با مراجعه به وب‌سایت دارما، از محصولات ارزشمند آن بهره‌مند شوید.
منبع:
