من هلیا هستم، به کمک علی داریم پادکست دارما رو آماده می‌کنیم و خیلی خوشحالم که یک بستری فراهم شده تا کنار همدیگه بتونیم آرامش رو از یه مجرای معتبر و در دسترس برای همه کنار هم تجربه کنیم. نیاز دارما اونجا اومد تو ذهن ما شکل گرفت که متاسفانه تمرینات ذهنی، آموزش آگاهی، از سنین خردسالی تو سیستم‌های آموزشی ما وجود نداره. به خاطر همین ما پیامدهای این عدم آموزش رو تو سنین بالاتر می‌بینیم. مسائل جامعه رو می‌بینیم. عدم توانایی آدم‌ها در تسلط به احساساتشون، رفتارشون، تعاملات اجتماعیشون رو می‌بینیم. به خاطر همین ما احساس کردیم که یک سورس معتبری نیازه برای این که آموزش مدیتیشن به زبان فارسی برگردونده بشه. خب مدیتیشن هم ریشه تاریخی داره، هم یه علم خیلی مدرنیه.

یک عالمه در سراسر دنیا نتایج آزمایشات علمی و عملی روی مراقبه و ذهن‌آگاهی از آکادمی‌های معتبر دنیا بررسی میشه. این موضوع انقدر مهمه که بیش از دو هزار تا اپلیکیشن مدیتیشن که همه‌شون هم معتبر هستن حالا برای کشورهای مختلف، به زبان‌های مختلف در خارج از ایران وجود داره.

ما میایم سرامداشو بررسی می‌کنیم و می‌بینیم که واقعاً چقدر تاثیرگذار بودن، فیدبک در واقع کاربران نشون میده که چقدر در کنار اومدن با مسائل زندگی روزمره‌شون مدیتیشن بهشون کمک کرده. تقریباً بیشتر از 65 تا مرکز تحقیقاتی بزرگ در مورد اعتبارسنجی علمی تاثیر و مدیتیشن و مراقبه در دنیا در حال بررسی و تحقیق هستن. ما نتایج اون‌ها رو هم رصد می‌کنیم و با رصد این نتایج جای خالی سیستم آموزشی در واقع تمرین ذهنی توی جامعه‌مون حس میشه و هدفی که ما از راه‌اندازی دارما داشتیم همین بوده. در واقع مجهز کردن آدم‌ها به یه ابزاری که بتونن خودآگاهیشون رو نسبت به تمام شرایطشون بالا ببرن.

حالا موسسات معتبری هم هستن اگر کسی دنبال رفرنس‌های معتبر می‌گرده سازمان‌های تحقیقاتی، سازمان‌های دولتی مثل استنفورد، مثل مثلاً USC که توسط پزشک و کارشناس معتبر و برجسته‌ای که روی مسائل مرتبط با ذهن کار می‌کنن، اونا خیلی مقالات معتبری دارن که هر کس که تمایل داشته باشه می‌تونه اون مقالات رو از روی رفرنس‌هایی که ما در قسمت دیسکریپشن قرار میدیم پیگیر باشه و مطمئنم که خیلی بهشون کمک می‌کنه تصمیم‌گیری درستی در زمینه زمان گذاشتن واسه ذهنشون بگیرن.

اپلیکیشن‌های خیلی معتبری هم هست که مشابهش که فارسی باشه توی ایران خالیه مثل Head Space، مثل Waking Up که همه‌شون معتبرن، مقاله دارن مطالعاتشون رو در زمینه همکاری‌هاشون با موسسات علمی چاپ می‌کنن.

هر اتفاقی که برای ما میفته، همه چیز تو ذهن ما اتفاق میفته، من می‌خوام بدونم که برای آشنایی با این ذهنی که داریم توش زندگی می‌کنیم و هر اتفاقی که برامون میفته احساساتمون، عواطفمون، رفتارمون توی این ذهن برای ما اتفاق میفته ما. چقدر زمان اختصاص میدیم که حال این ذهن رو خوب کنیم یه بستری براش فراهم کنیم که در مسیر درستی پیش بره، برای آموزش ذهنمون ما چه زمانی رو در نظر می‌گیریم. یادگیری تو ذهن ما اتفاق میفته ولی آیا این ذهن رو برای یادگیری آماده کردیم که می‌خواییم تازه بریم سراغ یادگیری؟

ببینین مراقبه دقیقاً همینه. مراقبه به جای این که تو توی دنیای بیرونی دنبال ریشه حال و هوات بگردی اینه که تو ذهنت دنبال این ریشه بگردی، خصوصیات آزاردهنده ذهنت رو کنترل کنی. چیزهایی که مودتو تغییر میده، حالتو خراب می‌کنه رو کنترل کنی یعنی یه جوری این‌قدر با خودت صادق باشی که به یه آگاهی کاملی برسی.

مدیتیشن از یه واژه لاتین میاد به معنی التیام، مدیتیشن ورزش ذهنه. چطور شما عضله‌سازی می‌کنی برای اینکه احساس خوبی به بدنت داشته باشی وقتی مثلاً با یه نفر ملاقات می‌کنی، با یکی آشنا می‌شی، لباس خوب تنت می‌کنی اون حس خوب بهت منتقل میشه، مدیتیشن هم ورزش ذهنه. مدیتیشن یه مهارته. اگه بخوام براش واژه‌سازی فارسی بکنم ذهن‌ورزیه یعنی تو یه بستری رو آماده می‌کنی که سطح آگاهیتو پله به پله انقدر ببری بالا که از تمام حوادث و قدرت‌های ذهنت و ارتباطت با اجزای بدنت و، آدم‌ها و تمام طبیعت در راهی، در مسیری که خودت می‌خوای بهره بگیری. یعنی در واقع این یه تمرین ذهنی و بدنیه که اگه بخوام قدمتش رو بهت بگم به عمر بشر می‌رسه. یعنی از تاریخ باستان ما توی مقاله‌ها، توی رفرنس‌ها داریم که از این ابزار قدرتمند برای پیدا کردن آرامش آدم‌ها استفاده می‌کردن که خب مزیت‌های دیگه‌ای هم داره که به مرور زمان انقدر روش تحقیق انجام شده، انقدر روش ثبت و بررسی انجام شده که متوجه شدن که می‌تونه تاثیرات فیزیکی، منتالی، روحی در تمام وجوه شخصیتی یک فرد تأثیر بذاره که خب حضور مربی توی یک همچین آموزشی، حضور یک نفر، یک صدا، یک ناجی یک کسی که آگاه باشه به مراحل شفاف‌سازی ذهن توی آموزش شما بی‌تأثیر نیست و ما سعی کردیم که این امکان رو فراهم کنیم که کسایی که دسترسی ندارن به یک مربی یا یک انسان آگاه بتونن توی مسیرشون ما رو کنار خودشون داشته باشن. این خواسته ما بوده.

مثل ورزیده شدن عضلات بدنمون که خب به تمرین احتیاج داره به پیگیری، ممارست، فراهم کردن شرایط رشد و تغذیه و استراحت و هزار تا فاکتور دیگه که این وسط درگیره، ذهنم همینه. برای اینکه ورزیده بشه به یه شرایط خوب و محیطی احتیاج داره که ابزارش مدیتیشن در واقع تو یه جور داری یه جاده می‌سازی.تو باید از مسیر لذت ببری، مسیر یادگیری مدیتیشن شاید خیلی مهم‌تر از اون نتیجه باشه که آخرش به ذهنت تسلط پیدا می‌کنی. از نظر شخص من به خاطر این که ممکنه تو تمرکزت رو هزار بار از دست بدی حین این مدیتیشن بری توی عالم دیگه واسه خود سیر کنی، بلیط فردات رو تو ذهنت کنسل کنی، مثلاً به قرار چایی که با دوست داری فکر کنی، هی بری توی حال و هوای دیگه برگردی، هی بگی نه دیگه نفس‌هام رو آگاهانه می‌کشم. یک چیزهایی میاد تو ذهنت، ببین این ذهن خلاقه، توانا هست. برای این که تو مسیری که دلش نمی‌خواد یا بلد نیست یا توی جاده بیراهه ای که تازه داری می‌بریش با تو همکاری نشون نده، ممکنه از هیچ تلاشی کوتاهی نکنه، سعی کنه که تو رو دیسترکت کنه، حواس تو رو پرت کنه، ولی مهم اینه که تو از این مسیر لذت ببری و با لذتی که می‌بری ذهنت رو آماده کنی که وارد حال و هوایی بشه که تو دوست داری و اون حالا هوایی که تو دوست داری همون تسلط به این ذهن، تسلط به این تصویرسازی و تلاشیه که توی ذهنت برای همراستا کردن فکرت و زندگیت انجام می‌دی.

مدیتیشن مثل یک ابزار قوی واسه آرامش، بهبود تعادل روانی، مقابله با انواع بیماری‌ها، تقویت سلامت و رفاه عمومی و رفتارهای هنجار اجتماعی برای تموم این‌ها ازش استفاده میشه و البته که این‌ها یک سری فاکتور قابل اندازه‌گیری دارن. مثلاً بخوام مثال بزنم سازمان جهانی خدمات انسانی و سلامت آمریکا که به NHIS معروف هستش بین سال‌های 2012 تا 2017 خیلی تحقیقات گسترده‌ای روی تاثیرات مدیتیشن روی طیف بزرگسالانش انجام داده به خصوص؛ حالا رو کودکانم انجام داده و دیده که حین این پنج سال 2012 تا سال 2017 رشد تمرینات مدیتیشن و تکیه بزرگسالان به اینکه از این ابزار استفاده کنن برای آرامش پیدا کردن، تقریباً سه برابر شده. یعنی اگه بخوام با عدد دقیق صحبت کنم از اون جامعه مورد بررسی‌شون 4.1 درصد در سال 2012 از مدیتیشن به عنوان یک ابزار آرامش استفاده می‌کردن. حالا می‌تونه به عنوان التیام درد، مدیریت خشم، توی کلاس‌های روان‌درمانی به خصوص توصیه میشه، این عدد رسیده در سال 2017 به 14.2 درصد که خب این یه رشد خیلی واقعاً قابل توجهیه. و به خصوص سرمایه‌گذاری که روی کودکانشون کردن.

اینا میان بازه سنی 4 تا 17 سال رو توی دسته‌بندی کودکان در نظر می‌گیرن و  در واقع استفاده از مدیتیشن به عنوان ابزار آرامش به خصوص که تو سیستم آموزشیشون هم سرمایه‌گذاری می‌کنن روی این موضوع از 0.6 درصد تا 5.4 درصد یعنی 9 برابر شده. یعنی شما فکر کن که به ازای هر یک نفر الان 9 نفر در این جامعه به مدیتیشن به عنوان یک ابزار آرامش نگاه می‌کنه برای سن 4 تا 17 سالگی.

خب در مورد اتحادیه اروپا هم همینه. این آمار عددها وجود داره و این عددها همشون نشونه از رشد و تاثیرگذاری در واقع مدیتیشن روی رفتارهای اجتماعی و روی بالابردن پارامترهای توانمندی فردی وجود داره. در واقع تحقیقات اثبات شده‌ای هست که روی فشار خون، علائم سندروم روده تحریک‌پذیر، سوزش‌ها یا خون‌ریزی‌های معده، سردردهای میگرنی توی جامعه‌های متفاوت آماری که بررسی شده این‌ها همه ثابت شده هست. یعنی با عدد و رقم قابل پیگیری هستن. به خصوص توی گروه سنی کودکان برای مقابله با استرس سنین بلوغ خیلی از مدیتیشن به عنوان یک ابزار استفاده میشه یا مقابله با استرس بعد از حادثه‌های مختلف. مثلاً جنگ، زلزله، بمباران و اتفاقای اینطوری بعدش از ابزار مدیتیشن توی گروه سنی 4 تا 17 سال خیلی استفاده شده و نتایج اثربخش قابل ملاحظه‌ای داشته. خب ما چرا از این ابزار استفاده نکنیم در سیستم آموزشیمون.

مدیتیشن سبک و سیاق مختلفی داره. تو می‌تونی با هر تکنیکی که دلت می‌خواد اون رو پیش ببری ولی چهارتا عنصر توی شرایطی که بخوای وارد در واقع مدیتیشن بشی، ذهنت رو آماده مراقبه کنی مشترک هست. یکی اینکه تو یک مکان آرومی با کمترین سطح از حواس‌پرتی بتونی بشینی، سر و صدایی نباشه، صدای جیغ و داد و اینا دور و برت نباشه. دومیش اینه که یک وضعیت ثابت و راحت مثل نشستن یا دراز کشیدن یا نهایتاً یک پیاده‌روی آهسته رو داشته باشی. یعنی یک وضعیت با ثباتی داشته باشی. سومیش اینه خودت رو متمرکز کنی روی یک کلمه‌ای، روی یک صدای راهنمایی، یک اپلیکیشنی، پادکستی یا حتی اگر هیچی هم در دسترست نیست روی ریتم تنفس خودت بتونی تمرکزت رو بیاری و نگه داری تمرکزت رو. و چهارمیش هم مثل یک نگرش آزاده مثل یک موضوع هدف یا یک تصویرسازی ذهنی که بتونید دنبالش کنی در مسیر مدیتیشن. اینا همه ابزارهاییه که لازم داری برای اینکه مدیتیشن کنی و ذهنت رو در واقع درگیر یک موضوعی کنی که با آرامش براش هضم و باهاش به یک سطحی از آرامش برسیم.

طبق بررسی‌ها و مستندات علمی که وجود داره بهترین زمان برای مدیتیشن یک ساعت و نیم تا دو ساعت قبل از طلوع خورشیده که زاویه نور خورشید به زمین حدوداً ۶۰ درجه است. دلیلش هم اینه که می‌گن تأثیرات خیلی مثبتی این زاویه از نور روی سطح انرژی موجودات زنده داره و می‌تونه باعث بشه که انرژی بدن شما متمرکز عمل کنه. ولی هیچ محدودیتی براش وجود نداره. اگه شما نمی‌تونید این ساعت مدیتیشن کنید یا catch کنید این ساعت رو توصیه میشه که روزتون رو کلاً هر ساعتی که بیدار می‌شید با مدیتیشن آغاز کنید. چون در واقع آرامش ذهنی در طی روز همراهتونه. اگر هم باز براتون مقدور نیست، بعضی از مربی‌ها می‌گن که میانه روز بین ساعت دو تا سه بعد از ظهر که در واقع افت مختصری تو سطح انرژی بدن اتفاق می‌افته مدیتیشن می‌تونه کمک کنه که بدن رو لول آپ کنه، بدن برگرده به همون لول از انرژی که بوده.

خیلی‌ها هم که دیگه عادت دارن که قبل از خواب مدیتیشن می‌کنن، همچین میرن زیر پتو و چشاشون رو می‌بندن و دو سه دقیقه یا چهار پنج دقیقه یک وقتی اختصاص میدن که ذهنشون رو خالی کنن از وسواس و نگرانی و من فکر می‌کنم اونم می‌تونه اثربخشی خاص خودش رو داشته باشه.

یک سری از استادان یوگا و مدیتیشن هم هستن که می‌گن که بهترین زمان مدیتیشن بعد از ورزش که بدن در واقع انرژی‌های اضافه‌شو تخلیه کرده و به یک سطح ثباتی از انرژی رسیده که می‌تونه از مدیتیشن به عنوان یک ابزار استفاده کنه که کمک کنه به بدنش که آرامش در بدنش و سطح ذهنش توزیع بشه.

ممنون از همراهیتون و صبوریتون. خدا نگهدار.